Πως αναγνωρίζω το καλό μέλι.

Το μέλι αποκαλείται και «τροφή των θεών» και όχι άδικα! Η βιολογική αξία του μελιού έγκειται τόσο στη διαιτητική αξία που έχει για τον ανθρώπινο οργανισμό καθώς και στην αντιβακτηριακή, στη μυκοστατική και την αντιοξειδωτική του δράση. Το μέλι περιέχει μια πληθώρα συστατικών, όπως σάκχαρα, αμινοξέα, μεταλλικά στοιχεία, ένζυμα και βιταμίνες, που είναι ευεργετικά για τον άνθρωπο. Το αγνό ανεπεξέργαστο μέλι διαφέρει σε πολύ μεγάλο βαθμό από το φιλτραρισμένο μέλι που πωλείται στα σούπερ μάρκετ.

Πώς μπορούμε να αναγνωρίσουμε το καλό μέλι;


Δεν είναι όλα τα μέλια ίδια. Στις περισσότερες περιπτώσεις έχει υποστεί τέτοια επεξεργασία που τα θρεπτικά συστατικά που κάνουν το μέλι «υπερτροφή» έχουν χαθεί. Διαβάστε μερικά χρήσιμα στοιχεία που πρέπει να γνωρίζετε προτού αγοράσετε μέλι.

1. Το αγνό μέλι περιέχει γύρη από τις μέλισσες, η οποία θεωρείται μια από τις πιο θρεπτικές φυσικές τροφές. Η γύρη περιέχει υψηλές ποσότητες πρωτεΐνης και χρησιμοποιείται στην κινέζικη ιατρική ως παράγοντας εξισορρόπησης της διατροφής που προσφέρει υγεία, μακροζωία, ζωντάνια και ενέργεια. Επίσης, έχει αποδειχθεί η αξία της στον έλεγχο βάρους, έχει αντιγηραντικές ιδιότητες και καταπολεμά τις αλλεργίες.

2. Όταν το μέλι έχει υποστεί φιλτράρισμα ή παστερίωση, η γύρη αφαιρείται και μαζί οι ωφέλειες από την κατανάλωσή της. Οι μελιτοπαραγωγικές εταιρείες ξεκίνησαν να φιλτράρουν το μέλι για να παρατείνουν τη διάρκεια ζωής στο ράφι, αλλά στερούσαν το προϊόν από όλα τα θρεπτικά του συστατικά.

3. Πολλές εταιρείες προσθέτουν στο μέλι σιρόπι καλαμποκιού με υψηλή περιεκτικότητα σε φρουκτόζη (HFCS), το οποίο προέρχεται από γενετικά μεταλλαγμένο καλαμπόκι. Το HFCS συνδέεται με τον διαβήτη, την παχυσαρκία, την υπέρταση, ηπατικές παθήσεις και αρτηριακή στένωση.

4. Πολλά μέλια που πωλούνται στα σούπερ μάρκετ εισάγονται από την Κίνα και την Ινδία. Στις ΗΠΑ συχνές είναι οι περιπτώσεις τέτοιων προϊόντων που έχουν αποσυρθεί διότι περιέχουν απαγορευμένες, ακόμα και καρκινογόνες ουσίες.

5. Στις ΗΠΑ είναι πολύ δύσκολο για κάποιον να βρει μέλι οργανικής παραγωγής. Δεδομένης της ευρείας χρήσης παρασιτοκτόνων στις καλλιέργειες είναι δύσκολο κανείς να εγγυηθεί ότι το μέλι που παράγουν οι μέλισσές του είναι «καθαρό». Σύμφωνα με το blog Ready Nutrition «μια κυψέλη θα πρέπει να βρίσκεται στο κέντρο μιας έκτασης 40 στρεμμάτων με οργανικές καλλιέργειες ώστε το μέλι να είναι βιολογικό».

Στην Ελλάδα -όπου ομολογουμένως παράγεται το ποιοτικότερο μέλι στον κόσμο- τα πράγματα είναι πιο εύκολα, αλλά και πάλι θέλει ψάξιμο και ενημέρωση.

6. Το αγνό, μη επεξεργασμένο μέλι διατηρείται για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Αν κρυσταλώσει μπορούμε να το επαναφέρουμε στην πρότερη κατάσταση με μπεν-μαρί.

Αγοράζουμε λοιπόν ντόπιο ελληνικό μέλι, από μικρούς παραγωγούς και προσθέτουμε έναν πραγματικό θησαυρό στη διατροφή μας.

Η διατροφική αξία του μελιού

Πιο αναλυτικά, η φρουκτόζη και η γλυκόζη, που είναι τα κυριότερα σάκχαρα του μελιού, αφομοιώνονται πιο εύκολα και γρήγορα από τον ανθρώπινο οργανισμό. Επιπλέον, η γλυκόζη είναι η μόνη μορφή σακχάρου που μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους μυς, γι’ αυτό το μέλι αποτελεί μια άριστη πηγή ενέργειας για παιδιά και αθλητές.

Τα μεταλλικά στοιχεία (κάλιο, ασβέστιο, χλώριο και νάτριο) που περιέχει το μέλι βοηθούν στη λειτουργία των κυττάρων του οργανισμού, στη διατήρηση της υγείας των οστών και των δοντιών και στη πήξη του αίματος.

Τα ένζυμα του μελιού (διαστάση, καταλάση) είναι καταλύτες σε πολλές αντιδράσεις του οργανισμού που έχουν σαν αποτέλεσμα τη διάσπαση ελεύθερων ριζών που είναι επιβλαβείς για τον άνθρωπο. Το μέλι τέλος περιέχει ένα μεγάλο αριθμό βιταμινών, όπως βιταμίνες Α, Β1, C, ριβοφλαβίνη κ.ά. που αν και βρίσκονται σε μικρή ποσότητα συμβάλλουν στην απορρόφηση των σακχάρων από τον οργανισμό και γενικότερα στην καλή λειτουργία του.  Όσον αφορά τη συμβολή του μελιού στην ανθρώπινη διατροφή, από μετρήσεις που έγιναν από το Υπουργείο Γεωργίας των Η.Π.Α. βρέθηκε ότι το μέλι έχει κατά μέσο όρο 300 θερμίδες ανά 100 γραμμάρια. Ένα τυπικό δείγμα μελιού αποτελείται από: φρουκτόζη: 38%, γλυκόζη: 31%, σουκρόζη: 1,3%, μαλτόζη: 7,1%, νερό: 17% και τέφρα:0,2%

Ο γλυκαιμικός δείκτης κυμαίνεται από 31 έως 78, ανάλογα με την ποικιλία.

Διατροφική αξία ανά 100g
Ενέργεια 1272kJ (304kcal)
Υδατάνθρακες 82,4g
Σάκχαρα 82,12g
Φυτικές ίνες 0,2g
Λιπαρά 0g
Πρωτεΐνες 0,3g
Νερό 17,1g
Ριβοφλαβίνη (Β2) 0,038mg (3%)
Νιασίνη (Β3) 0,121mg (1%)
Παντοθενικό οξύ (Β5) 0,068mg (1%)
Βιταμίνη Β6 0,024mg (2%)
Φολικό οξύ 2μg (1%)
Βιταμίνη C 0,5 mg (1%)
Ασβέστιο 6 mg (1%)
Σίδηρος 0,42 mg (3%)
Μαγνήσιο 2 mg (1%)
Φωσφόρος 4 mg (1%)
Κάλιο 52 mg (1%)
Νάτριο 4 mg (0%)
Ψευδάργυρος 0,22 mg (2%)

*100g ισοδυναμούν περίπου με 5 κουταλιές της σούπας.

**Τα ποσοστά (%) της συνιστώμενης ημερήσιας ποσότητας για ενήλικες σύμφωνα με το USDA.

Μέλι και αθλητισμός

Αναφορικά με την αθλητική απόδοση, οι επιστημονικές μελέτες δείχνουν ότι η πρόσληψη μελιού παρέχει άμεσα υδατάνθρακες, οι οποίοι βελτιώνουν την αντοχή όπως τα υδατανθρακικά ποτά ή gels που χρησιμοποιούνται ευρέως κατά τη διάρκεια διαφόρων αθλημάτων. Επιπλέον, η κατανάλωση μελιού σε συνδυασμό με ένα συμπλήρωμα πρωτεΐνης, όπως είναι η γύρη, μετά από ασκήσεις με βάρη, βοηθά στη γρηγορότερη μεταφορά της πρωτεΐνης στις μυϊκές ομάδες με αποτέλεσμα την καλύτερη μετασκησιακή αποκατάσταση.

Από δοκιμές που έγιναν σε 71 άτομα στα οποία δόθηκε ένα από επτά διαφορετικά gel υδατανθράκων, συμπεριλαμβανομένου και ενός με μέλι. Το μέλι προκάλεσε μόνο ήπια αύξηση στα ζάχαρα και στην ινσουλίνη του αίματος, που υπερισχύουν της δεξτρόζης, και τα αποτελέσματα ήταν παρόμοια με τα δημοφιλή εμπορικά τζελ υδατανθράκων. Αυτό δείχνει ότι το μέλι θα μπορούσε να είναι μια αποτελεσματική πηγή ενέργειας πριν από την άσκηση που δεν προκαλεί υπογλυκαιμία.

Μία δεύτερη δοκιμή έγινε σε 39 γυναίκες και άνδρες που εξασκούνταν στην άρση βαρών. Μετά από εντατική προπόνηση, τα άτομα αυτά κατανάλωσαν ένα πρωτεϊνικό ρόφημα  που συνδυάστηκε με σακχαρόζη, μαλτοδεξτρίνη ή μέλι. Το ρόφημα που περιείχε μέλι ήταν το μόνο που διατήρησε τα ζάχαρα του αίματος σε σταθερό επίπεδο μέχρι και για δύο ώρες μετά την προπόνηση.

Στα πλαίσια ενός υγιεινού τρόπου ζωής και μιας διατροφής όσο το δυνατό απαλλαγμένη από τεχνητά συντηρητικά και χημικές ουσίες, για κάποιον που ασχολείται με τον αθλητισμό η χρήση ισοτονικών ποτών, όσο απαραίτητη κι αν είναι, θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι απαγορευτική καθώς η πληθώρα των ισοτονικών ποτών που κυκλοφορούν στο εμπόριο περιέχει συντηρητικά και τεχνητά χρώματα.

Εναλλακτικά μπορεί κάποιος να φτιάξει μόνος του ένα φυσικό ισοτονικό ρόφημα με αγνά υλικά και με πολύ χαμηλό κόστος. Παρακάτω σας δίνουμε τρεις εναλλακτικές συνταγές για ήπια ισοτονικά ροφήματα που θα σας δώσουν ενέργεια και θα σας τονώσουν κατά η διάρκεια της άσκησης.

Ισοτονικά ροφήματα με μέλι:

ΜΕΛΙ ΜΕ ΧΥΜΟ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ:

-4 κουταλιές της σούπας μέλι

-1/2 κουταλάκι του γλυκού αλάτι

-60ml χυμό πορτοκάλι

-500ml νερό

Ανακατεύετε καλά το μέλι με μία μικρή ποσότητα νερού και το αλάτι και στη συνέχεια συμπληρώνετε όλα τα υπόλοιπα συστατικά. Πίνετε τακτικά κατά τη διάρκεια της άσκησης.

 

ΜΕΛΙ ΜΕ ΠΡΑΣΙΝΟ ΤΣΑΪ:

-500ml νερό

-2 φακελάκια πράσινο τσάι (προαιρετικά)

-χυμό από ½ λεμόνι

-2 κουταλιές της σούπας μέλι

-1/2 κουταλάκι του γλυκού αλάτι

Διαλύετε το τσάι (προαιρετικά, αλλιώς μπορείτε να κάνετε το ίδιο ρόφημα μόνο με νερό) στο νερό και στη συνέχεια διαλύετε το μέλι, το αλάτι και προσθέτετε το χυμό από το λεμόνι. Πίνετε τακτικά κατά τη διάρκεια της άσκησης.

ΜΕΛΙ ΜΕ ΜΕΝΤΑ:

-1/2  φλιτζάνι μέλι 

-1 1/2 φλιτζάνι χλιαρό νερό

-4 φύλλα μέντας, πολτοποιημένα

Διαλύετε το μέλι μέσα στο νερό και προσθέτετε τη μέντα. Διατηρείται στο ψυγείο. Πίνετε σταδιακά κατά τη διάρκεια της άσκησης.