Ακονιζιά

Πολλοί την ονομάζουν και Ίνουλα (Inula viscosa). Το γένος Ditrichia διακρίνεται από το γένος Inula μόνο από βοτανολογικές λεπτομέρειες (Σφήκας Γιώργος)  . «Αυτή είναι η Ελλάδα, η χώρα των αντιθέσεων, που απλώνει νωχελικά το κορμί της πάνω στα κύματα της Μεσογείου. Οι αντιθέσεις αυτές, στο κλίμα και το έδαφος, έχουν την επίδρασή τους σ’ όλα τα ζωντανά πλάσματα που την κατοικούνε. Άνθρωποι, ζώα, πουλιά και φυτά, όλα χαρακτηρίζονται από μια υπέροχη αστάθεια, από μια αφάνταστη ποικιλία που γέννησε τον μοναδικό αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Έτσι εξηγείται πώς πάνω σε μια τόσο μικρή χώρα ζουν πάνω από 6.000 είδη φυτών κι απ’ αυτά το ένα δέκατο περίπου είναι αποκλειστικά ελληνικά και μοναδικά στον κόσμο. Πολλά από αυτά κάνουν θαυμάσια λουλούδια και όταν ανθίζουν μοιάζουν με πολύτιμα κοσμήματα στο πράσινο ταπέτο των λιβαδιών ή στην κατάξερη, σταχτιά επιφάνεια των βράχων. 
Όμως δεν θ’ ασχοληθούμε μ’ αυτά τα υπέροχα στολίδια της φύσης, αλλά με άλλα, πιο κοινά, λιγότερο ωραία και συχνά περιφρονημένα φυτά του βουνού και του κάμπου. Ανάμεσα σ’ αυτά τα ασήμαντα πλάσματα, που τα προσπερνούμε με αδιαφορία ή τα πατάμε με τα πόδια μας, βρίσκονται τα πιο πολύτιμα γιατρικά, που για χιλιάδες χρόνια θεράπευαν το λαό μας». (…) Άλλα ονόματα: Κόνυζα, Ακονυζία, Κόνυζο, Νεροκόνυζο, Νεροκολλησιά, Ψυλλήθρα, Ψυλλίστρα, Χρυσόβεργα. Ψιλίθρι, Σκοτζάρι, Ακόνιζα, Ψιλόχορτο, Ψιλίστρα, Κονισός, Κολυτσάρι False Yellowhead, Sticky Fleabane, Woody Fleabane and Yellow Fleabane. Ιθαγενές φυτό , απαντάται στην ευρύτερη Μεσόγειο σε ξηρές όχθες ποταμών ,σε εγκαταλελειμμένα αγροτεμάχια, στις άκρες των δρόμων μέχρι και 1500 μέτρα υψόμετρο. Την συναντάς ακόμα και στα πιο άγονα και ξηρά εδάφη. Προτιμά γυμνά εδάφη και άκρες δρόμων. Αυτοφυής πολυετή πόα με πράσινα κολλώδη φύλλα και κίτρινες ταξιανθίες, φθάνει τα 60-100εκ ύψος. Είναι πολύ ανθεκτικό φυτό σε ακραίες κλιματικές συνθήκες. Αντέχει στον παγετό (-30° C), στην ξηρασία και στον ήλιο. Παρά το φρέσκο πράσινο χρώμα των φύλλων της και το ελκυστικό των λουλουδιών της, η ακονιζιά ‘’κολλάει’’ στα χέρια εάν την πιάσεις και μυρίζει όχι πολύ ευχάριστα. 
Μεγάλης σημασίας μελισσοκομικό φυτό, όχι για το μέλι του αλλά για την γύρη που δίνει στα μελίσσια τους μήνες Σεπτέμβριο, Οκτώβριο μέχρι αρχές Νοεμβρίου. Βοηθάει πάρα πολύ στο δυνάμωμα του μελισσιού μετά από μια έντονη καλοκαιρινή περίοδο. Είναι χρήσιμο φυτό στη μελισσοκομία αφού την εποχή αυτή η γύρη σπανίζει αφενός, αφετέρου είναι απαραίτητη για την εκτροφή γόνου και την ανανέωση του πληθυσμού των μελισσιών πριν την είσοδο του χειμώνα. Η ανθοφορία της παρουσιάζει σταθερότητα, ειλικρινά σώζει μελίσσια. Από τα σημαντικότερα μελισσοκομικά φυτά του φθινοπώρου. Η ένταση της επισκεψιμότητας των ανθέων είναι μέτρια προς μεγάλη, δίνει άφθονη γύρη χρώματος πορτοκαλί και λίγο μέλι το οποίο έχει υποκίτρινο χρώμα Τον χειμώνα το πάνω μέρος του φυτού(μίσχοι) ξηραίνονται. 
Πολλαπλασιάζετε με σπόρους που παρασύρονται από τον αέρα και δεν προσβάλλετε από ασθένειες. Επίσης χρησιμοποιείται στην βιολογική καταπολέμηση του βαρρόα, είτε μέσα στο καπνιστήρι είτε επάνω στους κηρηθροφορείς. Παλαιότερα το βάζανε στις φωλιές από τις κλώσσες για να μην πιάνουν ψείρες. Λένε ότι αν βάλεις ένα κλαράκι ακονιζιάς στην είσοδο της κυψέλης, περνάνε απο εκεί οι μέλισσες,  τρίβονται και καθαρίζονται μόνες τους απο το Βαρρόα ??? Είναι σημαντικό σαν τροφή για πλήθος εντόμων και πουλιών!!! Περιέχει ένα αιθέριο έλαιο και χρησιμοποιείται στην παραδοσιακή ιατρική  2  από τα αρχαία χρόνια στην Μέση Ανατολή με στυπτική χρήση,  για τις αναπνευστικές διαταραχές και ως τονωτικό της πέψης. 
Είναι σημαντικό φυτό στην παράδοση των Καταλανών, σε παροιμίες(τα σταφύλια είναι ώριμα όταν ανθίζει η ακονιζιά). ’’   Χρησιμοποιείται και για το αρωμάτισμα πικρών, χωνευτικών λικέρ και βερμούτ. Από τη ρίζα παρασκευάζονται φάρμακα κατά του άσθματος, της βρογχίτιδας και άλλων αναπνευστικών λοιμώξεων. Τέλος είναι επίσης, φυτό βαφικό που δίνει ωραίες πράσινες αποχρώσεις.

Συμβουλές Αυγούστου

Ανθοφορίες
Αύγουστος, ο μήνας της μεγάλης εορτής της Παναγίας, ο κατ΄εξοχήν μήνας των διακοπών των Ελλήνων, ο μήνας του βαμβακόμελου, των μελιών τόσο της Τραχείας όσο και της Χαλεπίου πεύκης (πρώτο βάρεμα).  

Το βαμβάκι:
Το μέλι που μας δίνει το βαμβάκι είναι πολύ καλής ποιότητας, το χρώμα του ανοικτό χρυσό-κίτρινο λαμπερό, η γεύση και το άρωμα του πάρα πολύ ωραία. Κρυσταλλώνει σε σύντομο χρονικό διάστημα και αποκτά σχεδόν άσπρο χρώμα. Έχει πολύ ευχάριστη γεύση και είναι πολύ γλυκό. Το βαμβακόμελο έχει την δυνατότητα να αναμειχθεί με σχεδόν όλα τα μέλια χωρίς αυτό να δημιουργήσει πρόβλημα στην γενικότερη εικόνα του τελικού προϊόντος. Το ιξώδες του είναι χαμηλό (πολύ ρευστό). 

Συλλογή μελιτώματος πεύκουΤο πεύκο: 
Οι μελιτοεκκρίσεις των πεύκων δημιουργούν την μεγαλύτερη σε απόδοση συλλογή μελιών, αφού στο σύνολό τους ξεπερνούν το 60% όλων των παραγομένων μελιών στην Ελλάδα. Το πρώτο "βάρεμα", κατά την ορολογία των παλαιών μελισσοκόμων, αρχίζει από το τρίτο 10ήμερο του Ιουλίου και ολοκληρώνεται σχεδόν στις 20 Αυγούστου. Κάποιες χρονιές ευνοείται από τον καιρό και "τραβά" μέχρι αρχές Σεπτεμβρίου και κάποιες χρονιές κρατά πολύ λίγες ημέρες. Για να κάνουμε καλή συλλογή, θα πρέπει τα μελίσσια που πάμε στο πεύκο τον Αύγουστο να είναι δυνατά και νηστικά, δηλαδή με μεγάλους πληθυσμούς, πολλούς γόνους και τρυγημένα.
Τα μελίσσια που πάμε στο πεύκο θα πρέπει να είναι δυνατά και νηστικά
Το καλαμπόκι:

Συλλογή γύρης καλαμποκιούΔεν μας δίνει νέκταρ αλλά μας δίνει μεγάλης θρεπτικής αξίας γύρη για την συγκεκριμένη καλοκαιρινή εποχή. Τα μελίσσια που είναι να μεταφερθούν στα πεύκα την χρειάζονται για να γονέψουν. Το καλαμπόκι δίνει μεγάλες ποσότητες κίτρινης γύρης, σχεδόν 20-30 κιλά ανά στρέμμα. Περιέχει 14-28% πρωτεΐνες και 33-36% υδατάνθρακες. Με την κατανάλωση της διεγείρονται οι υποφαρυγγικοί αδένες των μελισσών, αυξάνεται η παραγωγή βασιλικού πολτού, αυξάνεται η ωοτοκία ταυτόχρονα αυξάνεται και ο λιπώδης ιστός στις μέλισσες και τέλος αυξάνεται η αντοχή και η ζωή των μελισσών. Όμως πολλές φορές τα καλαμπόκια προσβάλλονται απο μικρά παράσιτα και τα ραντίσματα κάνουν μεγάλες ζημιές στα μελίσσια που είναι κοντά.

Βοηθητικές ανθοφορίες
Βοηθητικές ανθοφορίες όπως της λυγαριάς (καναπίτσα), της κάππαρης, της σκούπας (φουκάλι), του βάτου, του ευκάλυπτου, κλπ. είναι ανθοφορίες που θα συντηρήσουν άξια τα μεγάλα μελίσσια μας αλλά και θα μεγαλώσουν τις παραφυάδες μας. Οι μεταφορά των παραφυάδων σε παραλίμνιες, παραποτάμιες καθώς και σε βαλτώδεις παραθαλάσσιες περιοχές όπου υπάρχουν χαλβάνια (κουκουλέτσια) προτιμούνται.
Στις ορεινές περιοχές, ακόμη δίνουν νέκταρ, κάποια είδη αγριόβικου, η ρίγανη, το τσάι, ο άγριος δυόσμος.
Ασθένειες
Η Αμερικάνικη Σήψη του Γόνου είναι η πιο μολυσματική και επικίνδυνη ασθένεια που αν δεν την πάρουμε είδηση, ή αν δεν ενεργήσουμε αμέσως και ακαριαία τότε θέτουμε σε κίνδυνο το μελισσοκομείο μας αλλά και άλλα μελισσοκομεία που γειτονεύουν με το δικό μας. Ημίμετρα θεωρούνται οι θεραπευτικές αγωγές, καθόσον η ασθένεια αυτή του γόνου δεν ξεριζώνεται ποτέ. Το κάψιμο του σμήνους είναι η μόνη λύση. Η πολύ καλή έως άριστη απολύμανση της κυψέλης καθώς και το εσωτερικό της βάψιμο ενδείκνυνται σαν ασφαλή μέτρα για την επαναχρησιμοποίηση της.

Η Ασκοσφαίρωση ή κιμωλίαση είναι επίσης ασθένεια που φαίνεται χαρακτηριστικά τους μήνες Ιούλιο - Αύγουστο. Αντιμετωπίζεται με πολύ καλό καθάρισμα της κυψέλης, αλλαγή της βασίλισσας, καλό αερισμό, αφαίρεση των παραπανίσιων κηρηθρών (σφίξιμο του μελισσιού) για να μείνουν όσο το δυνατόν λιγότερα πλαίσια δηλαδή τα απολύτως απαραίτητα για να τα πατά όλος ο πληθυσμός. Επίσης τάισμα με σιρόπι (1 - 1,5 κιλό) κάθε δεύτερη ημέρα σε αναλογία 2 ζάχαρη 1 νερό.

Εχθροί
Οι μεγάλες κίτρινες σφήκες (σκούρκοι, σερσένια, κουρκούμπανοι, κλπ) αρχίζουν από αυτόν τον μήνα τις καταστροφικές εξορμήσεις τους στα μελίσσια μας, οι ειδικές παγίδες για τις σφήκες είναι η λύση.

Τα πουλιά μελισσοφάγοι, όπου υπάρχουν, είναι επίσης καταστροφή για τις συλλέκτριες μας. Είναι εύκολος μεζές για αυτά τα πουλιά καθώς επιστρέφουν βαριά φορτωμένες. Κάποιες φορές πάνω από τα βαμβάκια και τα καλαμπόκια μαζεύονται κοπάδια που ξεπερνούν τα 30 πουλιά το καθένα. Οι επιδρομές πάνω ή μπροστά από το μελισσοκομείο είναι καταστροφή. Τα απογεύματα προς το σούρουπο γίνονται πιο τολμηρά πιθανόν γιατί θέλουν να εξασφαλίσουν το βραδινό τους φαγητό. Η παρουσία μας στο μελισσοκομείο τα απομακρύνει σε κάποια απόσταση. Το ίδιο συμβαίνει και με τα χελιδόνια που μερικές φορές αγγίζουν με τα φτερά τους τα καπάκια των κυψελών μας.

Ο κηρόσκορος είναι από αυτόν τον μήνα και μετά ο μόνιμος εχθρός των κηρηθρών μας, αν τρυγήσουμε και αργήσουμε να βγάλουμε τα μέλια έχοντας τα πατώματα στην αποθήκη μας, τότε σίγουρα σε 2-3 μέρες θα τις βρει ο κηρόσκορος. Το ίδιο θα συμβεί αν βγάλουμε τα μέλια και αργήσουμε να δώσουμε τις κηρήθρες για γλείψιμο στα μελίσσια. Η κατάψυξη είναι η θεμιτή λύση.

Πηγή: Melissomania

Συμβουλές Σεπτεμβρίου

 Ο Σεπτέμβριος πήρε την ονομασία του από το λατινικό Septem που είναι το επτά, ήταν ο έβδομος μήνας του Ρωμαϊκού ημερολογίου (το έτος άρχιζε τον Μάρτιο). Λέγεται επίσης και Τρυγητής διότι συνεχίζεται ο τρύγος των αμπελιών όπως επίσης και Σποριάς διότι ξεκινούν τα οργώματα και η σπορά. Επίσης ονομάζεται Σταυρός ή Σταυριάτης (λόγω της εορτής της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού στις 14 του μήνα) ή Σταυρίτες (ποντιακά), είναι ο πρώτος μήνας του Φθινοπώρου και ο ένατος του χρόνου κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο.

Τέλος καλοκαιριού, αρχή φθινοπώρου. Εμείς όμως, ελπίζουμε πλέον σε έναν καλό Σεπτέμβριο να ανεβάσουμε τους πληθυσμούς στα μελίσσια, για να επισκεφθούμε με ελπίδες και καλά αποτελέσματα το πεύκο.

Με τον Σεπτέμβριο άρχιζε παλιότερα η νέα μελισσοκομική χρονιά. Τα τελευταία χρόνια, με την αλλαγή του καιρού και την παρατεινόμενη καλοκαιρία, αλλάζουν τα δεδομένα και μετατίθενται οι προετοιμασίες για τον Οκτώβριο, ακόμη και για τον Νοέμβριο, σε μερικές νότιες περιοχές της χώρας μας.

Συλλέκτρια επί το έργον !Ο Σεπτέμβριος δίνει την ευκαιρία σε όσους θέλουν να εκμεταλλευτούν το δεύτερο βάρεμα του πεύκου, να ετοιμάσουν τα μελίσσια, με μεταφορές τους σε βασικές γυρεοδοτικές ανθοφορίες, όπως είναι το φθινοπωρινό ρείκι ή σουσούρα (Erica manipuliflora), ο πολύκομπος (Polygonum aviculare), η ακονιζιά (Dittrichia viscosa) και ο κισσός (Hedera helix). Οι μελισσοκόμοι των νότιων περιοχών μπορούν να μεταφέρουν στις χαρουπιές (Ceratonia siliqua) και στους ευκαλύπτους (Eucalyptus sp).

Εκμετάλλευση βοηθητικών ανθοφοριών, όπως είναι η γλιστρίδα (Portulaca oleracea), το τριβόλι (Tribulus terrestis), η αγριολουβουδιά (Chenopodium album), η χονδρίλλα (Chondrilla juncea), η κάππαρη (capparis spinosa), ο αγριόδιοσμος (Mentha rotundifolia), το αρκουδόβατο (Smilax aspera) και άλλες κατά τόπους ανθοφορίες όπου είναι ποτισμένες και βρεγμένες, βοηθάνε σημαντικά τους μελισσοκόμους που διαθέτουν λίγα μελίσσια και δεν διατίθενται να τα μεταφέρουν στα πεύκα. Ακόμη και περιοχές με μποστάνια και αμπελώνες βοηθάνε τα μικρά μελίσσια να ταΐσουν τον γόνο τους.
Πολλά χέρια ευλογημένα, λέει μια παλαιά ρήση των μελισσοκόμων της Χαλκιδικής
Καλό και πρέπον είναι να γίνει και καταπολέμηση της Βαρρόα από τους μελισσοκόμους στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Σεπτεμβρίου (που δεν θα τρυγήσουν ξανά για φέτος), διότι ο γόνος είναι λίγος αυτό το διάστημα.

Σε περιοχές που είναι φτωχές από τις παραπάνω ανθοφορίες καλό θα είναι να τα ενισχύσουμε με γύρη (δική μας) ή υποκατάστατα γύρης, όπως και ενίσχυση με σιρόπι για διέγερση στα αδύνατα και μικρά μελίσσια.
Το ξεμπλοκάρισμα της γονοφωλιάς είναι το βασικό μέλημα κάθε μελισσοκόμου. Η τοποθέτηση δίπλα από τον γόνο καλοκτισμένων σκουρόχρωμων πλαισίων βοηθούν την αύξηση του γόνου, διότι οι βασίλισσες και αυτή την εποχή τα προτιμούν για την γέννα τους.
Όσοι τρύγησαν αυστηρά, καλό και πρέπον είναι να ταΐσουν με σιρόπι, μέρα παρά μέρα, 250 γραμμάρια σιρόπι, ένα ζάχαρη ένα νερό. αυτό για τις περιοχές που η θερμοκρασία είναι πάνω από 27 βαθμούς.
Για περιοχές που η θερμοκρασία είναι κάτω από 27 βαθμούς, καλό είναι να ταΐσουν με βανίλια, για διέγερση.  

Ανθός κολοκυθιάς. Η διάρκεια άνθισής του διαρκεί μόνον μερικές πρωινές ώρεςΗ μεταφορά στο πεύκο, για να εκμεταλλευτούν το δεύτερο βάρεμα, γίνεται από τους μελισσοκόμους με μεγάλες ελπίδες, για να πάρουν καλά μέλια. Απαιτεί όμως προετοιμασία των μελισσιών, με την οργάνωση τους, με εξισώσεις, ενισχύσεις, τροφοδοσίες, αλλά και τρύγο σε όποια έχουν πολλά μέλια. Στα πεύκα, το άριστο είναι να πάμε τα μελίσσια μας νηστικά. Επίσης η μετακίνηση στα πεύκα προϋποθέτει πρώτα τη μεταφορά των μελισσιών σε πικρές ανθοφορίες, δηλαδή ανθοφορίες που δίνουν μεγάλες ποσότητες γύρης όπως είναι το ρείκι,  ο κισσός, ο πολύκομπος και η ακονιζιά. Ο Σεπτέμβριος ευνοεί και στο κόψιμο παραφυάδων όπως επίσης και στη συλλογή βασιλικού πολτού.
Οι βασίλισσες του Σεπτέμβρη ξεχειμωνιάζουν δυνατά μελίσσια.
Προετοιμασία πριν την μεταφορά στα πεύκα

Μεταφέρουμε τα μελίσσια (δείκτες) στην τοποθεσία που επιλέξαμε (10 με 15 ημέρες πριν)

Επιθεωρούμε τα μελίσσια που είναι υποψήφια για την μεταφορά

Τρυγάμε τα μελίσσια που έχουν μέλι

Ελέγχουμε για την παρουσία της βασίλισσας

Μετράμε τους γόνους

Ενισχύουμε με την προσθήκη πλαισίων γύρης το κάθε μελίσσι

Ενισχύουμε με πλαίσια σφραγισμένου γόνου 

Κάνουμε συνενώσεις μελισσιών με παραφυάδες για την αύξηση του πληθυσμού

Μεταφέρουμε τα μελίσσια μας αφού πρώτα ελέγξουμε τα μελίσσια δείκτες

Παλιά, η ημερομηνία έναρξης της μεταφοράς των μελισσιών στο δεύτερο βάρεμα του πεύκου ήτανε στις 14 Σεπτεμβρίου, του Σταυρού, χαρακτηριστική ημερομηνία.
Ξεκινούσαν δυο τρεις μελισσοκόμοι μαζί, καθ οδόν αντάμωναν κι άλλους με μεγάλα και μικρά φορτηγά και αγροτικά, όλοι μαζί, για να φτάσουν χωρίς προβλήματα στον τόπο του προορισμού τους.
Άλλοι για Θάσο άλλοι για Χαλκιδική (πριν την κάψουν) και άλλοι για την Εύβοια, βοηθώντας ο ένας τον άλλον, όπου και όταν χρειαζόταν. Καλό είναι να συμβαίνει και σήμερα, διότι πολλά χέρια ευλογημένα, λέει μια παλαιά ρήση των μελισσοκόμων της Χαλκιδικής.

Πηγή: Melissomania