Πέμπτη 29 Ιουνίου 2017

Η τροφοδότηση των μελισσών.

Η ισορροπημένη διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του μελισσιού αλλά και στην ανθεκτικότητα των μελισσών σε διάφορες ασθένειες. Επομένως η αναπλήρωση της τροφής που λείπει είναι αποφασιστικής σημασίας. Πολλές φορές οι μέλισσες εξαντλούν τα αποθέματα τροφής μέσα στην κυψέλη γρήγορα ή για κάποιο άλλο λόγο δεν είναι σε θέση να αποθηκεύσουν πολλή τροφή μέσα στην κυψέλη. Και στις δύο περιπτώσεις το μελίσσι θα δυσκολευθεί να επιζήσει, εάν δεν κάνουμε τροφοδότηση. Μπορεί κατά τη διάρκεια μελιτοφορίας το μελίσσι να συλλέγει νέκταρ και γύρη κάθε μέρα, αλλά οι ποσότητες αυτές να μην είναι πολύ μεγάλες και, όταν συμβεί κάποια κακοκαιρία για μερικές μέρες, τότε το μελίσσι κινδυνεύει να πεθάνει από την πείνα, επειδή συγχρόνως εκτρέφει και πολύ γόνο. Οι μέλισσες πρέπει να τροφοδοτούνται για τους παρακάτω λόγους: 1. Όταν δεν υπάρχει μέλι ή γύρη διαθέσιμη μέσα στην κυψέλη, για να διεγείρουμε τις μέλισσες ώστε να εκθρέψουν γόνο και αυτό συμβαίνει κυρίως αργά το χειμώνα ή νωρίς την άνοιξη. 2. Όταν το μελίσσι κινδυνεύει να πεθάνει από την πείνα. 3. Όταν κάνουμε θεραπεία μιας ασθένειας και είμαστε υποχρεωμένοι να δώσουμε το φάρμακο μέσα στην τροφή. 4. Όταν τοποθετούμε ένα καινούργιο σμήνος μέσα σε μία κυψέλη και πρέπει να το βοηθήσουμε να κτίσει κηρήθρες και να εκθρέψει γόνο. 5. Όταν σε ένα μελίσσι δίνουμε πολλά πλαίσια με φύλλα κηρήθρας και θέλουμε να χτιστούν αυτές οι κηρήθρες γρήγορα. 6. Όταν κάνουμε εισαγωγή μιας βασίλισσας μέσα σε ένα μελίσσι. 7. Όταν κάνουμε βασιλοτροφία και κατά τη διάρκεια της περιόδου αυτής δεν υπάρχει μελιτοφορία. Η εξάντληση των αποθεμάτων τροφής μέσα στην κυψέλη μπορεί να συμβεί με έναν από τους παρακάτω τρόπους: 1. Όταν ο μελισσοκόμος αφαιρεί πολύ περισσότερο μέλι από όσο πρέπει κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου. 2. Όταν το μελίσσι εκτρέφει πολύ γόνο και είναι υποχρεωμένο να καταναλώνει πολύ μέλι και για την εκτροφή του γόνου αλλά και για την παραγωγή θερμότητας για τη διατήρηση σταθερής θερμοκρασίας στο χώρο της γονοφωλιάς. 3. Όταν έχουμε τα μελίσσια μας δυνατά, έτοιμα για ανθοφορία και τύχει η ανθοφορία αυτή να μη δώσει μέλι, τότε τα μελίσσια επειδή δε μαζεύουν πολύ νέκταρ, κινδυνεύουν να πεθάνουν από την πείνα. Όταν τα μελίσσια δεν έχουν τροφή, κινδυνεύουν από λιμοκτονία. Για το λόγο αυτό θα πρέπει ο μελισσοκόμος να κάνει τροφοδότηση για να μπορέσει και να σώσει τα μελίσσια, αλλά και να τα βοηθήσει να αναπτυχθούν γρήγορα. Υπάρχουν πολλοί τρόποι να τροφοδοτήσουμε τις μέλισσες και οι τροφές που χρησιμοποιούνται είναι κρυσταλλική ζάχαρη, σιρόπι, ζαχαροζύμαρο μέλι, γύρη ή υποκατάστατο γύρης. 2 Α. Τροφοδότηση με σιρόπι Η αναλογία ή πυκνότητα του σιροπιού αλλάζει ανάλογα με την εποχή. 1. Για τροφοδότηση την άνοιξη χρησιμοποιούμε σιρόπι με αναλογία 1:1 δηλαδή 1 kg ζάχαρη προς 1 kg νερό. 2. Για φθινοπωρινή τροφοδότηση χρησιμοποιούμε 2 kg ζάχαρη προς 1 kg νερό (αναλογία 2:1). 3. Για τη διεγερτική τροφοδότηση χρησιμοποιούμε 1 kg ζάχαρη προς 2 kg νερό (αναλογία 1:2). Κατά τη διεγερτική τροφοδότηση οι ποσότητες του σιροπιού που δίνουμε στο μελίσσι είναι μικρές και συχνές. Για να παρασκευάσουμε το σιρόπι, χρησιμοποιούμε πάντοτε κρυσταλλική ζάχαρη. Θα πρέπει να αποφεύγουμε γλυκαντικές ουσίες άγνωστης προέλευσης ή και ουσίες όπως είναι οι μελάσσες και οι γλυκόζες. Για την παρασκευή του σιροπιού μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε νερό της βρύσης, θερμοκρασίας δηλαδή δωματίου ή ζεστό νερό, μέσα στο οποίο διαλύουμε τη ζάχαρη. Ποτέ δεν πρέπει να βράζουμε σε φωτιά το σιρόπι, γιατί μπορεί να καραμελοποιηθεί και να έχουμε απώλειες μελισσών κατά τη διάρκεια της τροφοδότησης. Β. Τροφοδότηση με κηρήθρες μελιού Είναι ο πιο εύκολος και γρήγορος τρόπος, για να τροφοδοτήσουμε τα μελίσσια μας, όταν έχουν άμεση ανάγκη τροφής. Πολλοί μελισσοκόμοι αποθηκεύουν αρκετές κηρήθρες με μέλι, για να τις έχουν σε ώρα ανάγκης, κυρίως νωρίς την άνοιξη. Για να πάρουν το μέλι πιο εύκολα οι μέλισσες, απολεπίζουμε με ένα πηρούνι τα σφραγισμένα κελιά. Προσέχουμε οι κηρήθρες μελιού να προέρχονται από υγιή μελίσσια. Γ. Τροφοδότηση με ρευστό μέλι Δεν συνιστάται ο τρόπος αυτός τροφοδότησης, γιατί μπορεί να προκληθεί λεηλασία. Ένας άλλος κίνδυνος που υπάρχει είναι η μετάδοση ασθενειών μέσα στο μελίσσι. Μέλια τα οποία είναι άγνωστης προέλευσης μπορεί να περιέχουν σπόρια σηψιγονιών (αμερικανικής ή ευρωπαϊκής), ή σπόρια ασκοσφαίρωσης. Όταν τροφοδοτούνται ξυνισμένα μέλια, μπορεί να προκαλέσουν στις μέλισσες δυσεντερία. Δ. Τροφοδότηση με ζαχαροζύμαρο Το ζαχαροζύμαρο παρασκευάζεται με την ανάμιξη μελιού με άχνη ζάχαρη. Το τελικό προϊόν είναι ένα σφιχτό ζυμάρι που τοποθετείται στους κηρηθροφορείς ακριβώς πάνω από τη γονοφωλιά. Με κρύο καιρό προτιμούμε την τροφοδότηση με ζαχαροζύμαρο το οποίο τοποθετούμε πάνω από τη μελισσόσφαιρα. Κατά την ανάμιξη μπορούμε να αντικαταστήσουμε κάποια ποσότητα μελιού με νερό. Επίσης μπορούμε να αναμίξουμε διάφορα φάρμακα, όπως μυκοστατικά για την ασκοσφαίρωση ή αντιβιοτικό για την πρόληψη ή καταπολέμηση της νοσεμίασης. Ε. Τροφοδότηση με αντικατάστατο ή υποκατάστατο γύρης Όταν υπάρχει έλλειψη γύρης, τότε ο μελισσοκόμος πρέπει να τροφοδοτεί τα μελίσσια του με φυσική γύρη που έχει συλλέξει ή με αντικατάστατα και υποκατάστατα γύρης. Η φυσική γύρη μπορεί να δοθεί στα μελίσσια μέσα στην κηρήθρα, όπως την αποθηκεύουν οι μέλισσσες ή με τη μορφή γυρεόπιτας. Κηρήθρες με γύρη 3 εφοδιαζόμαστε από δυνατά υγιή μελίσσια, μπορούμε όμως να συλλέξουμε φυσική γύρη με τη βοήθεια γυρεοπαγίδων που τις τοποθετούμε σε δυνατά υγιή μελίσσια κατά τη διάρκεια ανθοφορίας. Αντικατάστατο γύρης είναι κάθε πρωτεϊνούχο υλικό που μπορεί να τροφοδοτηθεί στις μέλισσες, δεν περιέχει γύρη και αντικαθιστά τη φυσική γύρη. Υποκατάστατο είναι κάθε αντικατάστατο γύρης, που περιέχει όμως και ένα ποσοστό φυσικής γύρης. Το αντικατάστατο ή υποκατάστατο γύρης δίνεται στο μελίσσι με τη μορφή πίτας. Η πίτα πρέπει να τοποθετείται στους κηρηθροφορείς ακριβώς πάνω από την περιοχή του γόνου                                                                          Πασχάλης Χαριζάνης Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών 

Τετάρτη 28 Ιουνίου 2017

Η μέθοδος Νικολαϊδη : Για πολλά μέλια ακόμα και σε φτωχές ανθοφορίες!


Πριν ξεκινήσουμε τις παρουσιάσεις των μεθόδων που έχουν εμπνευστεί άνθρωποι που συντέλεσαν στην εξέλιξη της μελισσοκομίας, και την έκαναν από μια απλή εμπειρική ενασχόληση,.... «επιστήμη», (των ξένων δηλαδή κλασικών μελισσοκόμων ερευνητών και συγγραφέων), θα ασχοληθούμε με μια ακόμα ελληνική μέθοδο.
Αυτή που, αν και δεν διεκδικεί βραβεία καινοτομίας, σύμφωνα με δήλωση του ίδιου του εμπνευστή της, εν τούτοις έχει το δικό της ξεχωριστό βάρος, λόγω του ανθρώπου που την εφάρμοσε.

Του αείμνηστου Νίκου Νικολαϊδη που πολλοί τον αποκαλούν και Πατριάρχη των ελλήνων μελισσοκόμων, συγγραφέα του εξαιρετικού συγγράμματος «Μελισσοκομία – Σύγχρονες Μέθοδοι Εντατικής Εκμετάλλευσης», που θεωρείται το Ευαγγέλιο της ελληνικής μελισσοκομίας.



Αφορά μια μέθοδο με δυο βασίλισσες που εφαρμόζεται κυρίως  σε περιοχές με σχετικά πρώιμες (Μάη ή νωρίς τον Ιούνη) και όχι ιδιαίτερα πλούσιες,  κύριες ανθοφορίες.

Κατά το συγγραφέα, σε αυτές τις περιπτώσεις δεν υπάρχει ο απαιτούμενος χρόνος για εκτροφή νέας βασίλισσας, δεδομένου ότι η ανάπτυξη του Μελισσιού αρχίζει γύρω στα μέσα του Μάρτη.
 Το εμπόδιο αυτό το υπερβαίνουμε αν φροντίσουμε να έχουμε έτοιμες βασίλισσες από τον προηγούμενο χρόνο και τις διαχειμάσουμε μέσα σε μικρές παραφυάδες λίγων πλαισίων.(σ.σ.:Ο αναγνώστης θα πρέπει να λάβει υπόψη του πως την εποχή που εφαρμόσθηκε αυτή η μέθοδος δεν υπήρχε η δυνατότητα αγοράς βασιλισσών από βασιλοτρόφους).

Έτσι, νωρίς την άνοιξη και όταν οι μέλισσες θα αρχίσουν να συλλέγουν γύρη και τα δυνατά μελίσσια να αυξάνουν το γόνο τους, επιλέγουμε ένα καλό μελίσσι με νέα μάνα (σ.σ: περσινή) που βρίσκεται σε διώροφη κυψέλη και πάνω σε αυτό τοποθετούμε το πάτωμα με την παραφυάδα, αφού προηγουμένως έχουμε τοποθετήσει, για πρόνοια, μια μεταλλική σήτα μεταφοράς μελισσιών και έχουμε δημιουργήσεις, στο πάτωμα της παραφυάδας, ιδιαίτερη είσοδο.
 Σε 48 ώρες θα πρέπει να αντικαταστήσουμε τη σήτα μεταφοράς με βασιλικό διάφραγμα για να μπορούν οι μέλισσες να κυκλοφορούν ελεύθερα ανάμεσα στα τρία πατώματα. (σ.σ.: Ο χειρισμός αυτός θα γίνει μόνο την πρώτη χρονιά που θα ξεκινήσουμε να εφαρμόζουμε αυτή τη μέθοδο, αφού από τη δεύτερη χρονιά και μετά η διάταξη που περιγράφεται πιο πάνω θα έχει δημιουργηθεί από το φθινόπωρο, όπως θα δούμε και στη συνέχεια).

Το σχήμα 1 δείχνει τη μορφή που θα έχει το μελίσσι μας σε αυτή τη φάση.



Όπως γίνεται αντιληπτό, η διάταξη αυτή ενισχύει τον πληθυσμό της παραφυάδας με μέλισσες της κάτω διώροφης κυψέλης, που είναι κυρίως νεαρής ηλικίας και επομένως πολύ χρήσιμες για εκτροφή γόνου. 

Όταν η κάτω, διώροφη κυψέλη αποκτήσεις 6-7 πλαίσια γόνου, ανεβάζουμε στην παραφυάδα ένα πλαίσιο με εκκολαπτόμενο γόνο ή και ένα με τροφές, αν κρίνουμε ότι απαιτείται, και την ενέργεια αυτή την επαναλαμβάνουμε κάθε βδομάδα.

Με το  τρόπο αυτό, το πάνω μελίσσι, η παραφυάδα μας δηλαδή, σύντομα θα αναπτυχθεί και θα ζητήσει πάτωμα, οπότε το μελίσσι μας θα πάρει την ποιο κάτω μορφή (σχημα2).


Αυτό το συνεχίζουμε μέχρι να αρχίσει η ανθοφορία, οπότε κάνουμε τους έξεις χειρισμούς:

- Αχρηστεύουμε τη βασίλισσα της παραφυάδας Π, που έχει ήδη συμπληρώσει  δυο χρόνια ζωής.

- Βρίσκουμε τη βασίλισσα  του κάτω, διώροφου μελισσιού  στο πλαίσιο που βρίσκεται και με τον πληθυσμό που αυτό  έχει πάνω του και σχηματίζουμε μια νέα παραφυάδα ΝΠ, που τοποθετούμε ακριβώς δίπλα στην κυψέλη Α/Αο-Π/Πο.

- Αυτή την παραφυάδα την ενισχύουμε με ένα  πλαίσιο εκκολαπτόμενου γόνου και ένα με μέλι, και θα είναι εκείνη που θα χρησιμοποιηθεί τον επόμενο  χρόνο.

- Στην συνέχεια πάνω στην κυψέλη Α τοποθετούμε την κυψέλη Π, δηλαδή συγκεντρώνουμε στα δύο αυτά σώματα όλο το γόνο. Στο κάτω τμήμα Α όσο το δυνατό περισσότερο γόνο μικρής ηλικίας, ενώ στο Π τον ποιο προχωρημένο γόνο. Από πάνω βάζουμε το πάτωμα Πο και τέλος τοποθετούμε την αποθήκη Γ ή και άλλες αν στο μεταξύ έχουν προκύψει.

Τώρα η διάταξη μας θα έχει τη μορφή που δείχνει το σχήμα 3



Η ορφανή αυτή κυψέλη Α/Π- Πο/Γ, αρχίζει να δημιουργεί βασιλικά κελιά, με πολύ ευνοϊκές συνθήκες, αφού υπάρχει άφθονο μέλι την εποχή εκείνη  και πλούσιος πληθυσμός  με  μεγάλη αναλογία νεαρών μελισσών που είναι πρόθυμες να δημιουργήσουν και τροφοδοτήσουν καλοφτιαγμένα βασιλικά κελιά, ενώ υπάρχουν και άφθονοι, καλοθρεμμένοι κηφήνες.

Υπάρχει όμως ένα σημείο που χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή! Η συγκέντρωση όλου του γόνου σε ένα σώμα  ενέχει τον κίνδυνο το μελίσσι να σμηνουργήσει με την πρώτη παρθένα βασίλισσα που θα εκκολαφθεί.



Αυτό όμως αντιμετωπίζεται! Όταν σφραγιστούν όλα τα βασιλικά κελιά, αφήνουμε στο σώμα Α λίγα πλαίσια γόνου, με τα δυο καλύτερα βασιλικά κελιά, τοποθετήσουμε βασιλικό διάφραγμα πάνω από την Α και ανεβάζουμε όλο τον άλλο γόνο στα σώματα Π και Πο, καταστρέφοντας όλα τα άλλα κελιά που φιλοξενούν μελλοντικές βασίλισσες.

Η νέα βασίλισσα εκκολάπτεται, γονιμοποιείται και αρχίζει τις γέννες της όταν η ανθοφορία θα είναι πια στο τέλος της, και επειδή δεν υπάρχει γόνος μικρής ηλικίας για εκτροφή, όλο το μέλι που θα συλλέγουν οι εργάτριες θα αποθηκεύεται. Μία κυψέλη αυτής της δύναμης, μπορεί να γεμίσει δύο πατώματα με μέλι σε μικρό σχετικά διάστημα ανθοφορίας.

Κατά τον τρύγο αφήνουμε άθικτα τα δυο κάτω πατώματα (Α/Π), όπου το δεύτερο, εφ όσον έχει πολύ μέλι, γίνεται τροφαποθήκη, ενώ τρυγάμε  όλα τα άλλα πατώματα (Πο/Γ).

Μετά τον τρύγο μεταφέρουμε την παραφυάδα ΝΠ  και την τοποθετούμε πάνω στην τρυγημένη κυψέλη Α/Π , αφού παρεμβάλλουμε το διπλό τελάρο μεταφοράς από συρματόπλεγμα.

Έτσι η κυψέλη αποτελείται από Α/Π –ΝΠ , που θα διαχειμάσει  ως την επόμενη άνοιξη, και θα έχει και πάλι την ποιο κάτω μορφή (σχέδιο4)’





Με τον τρόπο αυτό η παραφυάδα διαχειμάζει καλύτερα, επωφελούμενη από τη ζέστη της κάτω δυνατής κυψέλης. Εννοείται ότι η παραφυάδα ΝΠ πρέπει να εφοδιάζεται με αρκετό μέλι για ασφαλή διαχείμαση.

Στον κάτω εμβρυοθάλαμο Α η νέα βασίλισσα γεννά εντατικά, αφού υπάρχει αφθονία τροφής και έτσι ο πληθυσμός της ανανεώνεται το φθινόπωρο και εξασφαλίζεται η καλή της διαχείμαση.

Με τη μέθοδο αυτή εξασφαλίζεται σοδειά και σε φτωχές περιοχές, αλλά συγχρόνως επιτυγχάνεται και η ανανέωση της βασίλισσας, με τρόπο σχεδόν αυτόματο.



Τέλος ένα ακόμα πλεονέκτημα αυτής της μεθόδου είναι ότι, μετά την αφαίρεση των δυο βασιλισσών, ο εμβρυοθάλαμος  Α γεμίζει με άφθονη γύρη, αφού δεν υπάρχει γόνος να τον καταναλώσει και, όπως γνωρίζουμε, η γύρη έχει μεγάλη σπουδαιότητα, για τη γρήγορη και απρόσκοπτη, ανάπτυξη των  μελισσιών την άνοιξη.

Κλείνοντας και αυτή την παρουσίαση, θα θέλαμε να επαναλάβουμε αυτό που πολλές φορές έχουμε πει και έχουμε γράψει. Σκοπός αυτής της σειράς των άρθρων είναι  να παρουσιάσουμε με απλό, κατανοητό αλλά κυρίως αντικειμενικό τρόπο, τις γνωστότερες μεθόδους εντατικής μελισσοκομίας, όπως τις έχουν περιγράψει οι εμπνευστές τους, και σε καμιά περίπτωση να τις κρίνουμε, να τις συγκρίνουμε ή να τις σχολιάσουμε.
 Τη δουλειά αυτή την αφήνουμε για εσάς τους αναγνώστες, που μέσα από αυτά τα άρθρα θα αποκτήσετε μια ολοκληρωμένη και σφαιρική αντίληψη των μεθόδων αυτών, σε θεωρητικό τουλάχιστον επίπεδο, κάτι που θα σας βοηθήσει να αποφασίσετε ποια από όλες είναι στα δικά σας μέτρα και ταιριάζει περισσότερο στις δικές σας ιδιαίτερες ανάγκες.

Πέμπτη 22 Ιουνίου 2017

Η περιβαλλοντική προσφορά της μέλισσας

Δίαιτες χαμηλές σε υδατάνθρακες και οι επιπτώσεις τους

Oι δίαιτες χαμηλές σε υδατάνθρακες βασίζονται στην αυξημένη πρόσληψη πρωτεϊνης από πηγές όπως το μοσχάρι, το χοιρινό, την γαλοπούλα, το ψάρι, τα αυγά, στην απεριόριστη πρόσληψη λίπους καθώς και στην αυστηρός μειωμένη πρόσληψη τροφών αυξημένων σε υδατάνθρακες όπως φρούτα, λαχανικά, όσπρια, δημητριακά, ψωμί, ρύζι, μακαρόνια και γαλακτοκομικών προϊοντων (εκτός των τυριών).
Πολλές έρευνες στηριζόμενες σε αυτές τις δίαιτες είχαν σαν αποτέλεσμα πολλοί ασθενείς να σταματήσουν την εφαρμογή τους λόγω πολλών αρνητικών επιπτώσεων όπως:

- Εμφάνιση αφυδάτωσης
- Πονοκεφάλων
- Δυσκοιλιότητας
- Αυξημένου ουρικού οξέος καθώς και
- Αβιταμινώσεων.

Οι δίαιτες χαμηλές σε υδατάνθρακες παρουσιάζουν τον κίνδυνο να είναι διατροφικά ανεπαρκής.
Αυτό συμβαίνει διότι οι δίαιτες αυτές μειώνουν την πρόσληψη φυτικών ινών, βιταμινών, ασβεστίου, καλίου και μαγνησίου που θεωρούνται σημαντικά για την διατήρηση της υγείας του σώματος μας.

Οσον αφορά το καρδιαγγειακό μας σύστημα, η υπερβολική πρόσληψη κορεσμένων λιπών (από αυξημένη κατανάλωση κόκκινου κρέατος, κίτρινων τυριών και ζωικού λίπους) μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις αυξάνοντας τα επίπεδα της ολικής και LDL χοληστερίνης και έτσι τον κίνδυνο για δημιουργία αθηρωματικής πλάκας, θρόμβωσης , επιβαρύνοντας έτσι την καρδιαγγειακή λειτουργία.

Όσον αφορά την σωστή λειτουργία των οστών μας και την πρόληψη της οστεόπωρησης, οι δίαιτες χαμηλές σε υδατάνθρακες αυξάνουν την απέκκριση ασβεστίου από τα ούρα.

Αυτό θεωρείται ιδιαιτέρα σημαντικό ειδικότερα για τις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση όσο και για την 3η ηλικία, όπου οι κίνδυνοι είναι για την μείωση της οστικής μάζας και την εμφάνιση οστεοπόρωσης.

Τέλος όσον αφορά την πρόληψη καρκίνου πληθώρα ερευνών έχουν αποδείξει τον προστατευτικό ρόλο των φρούτων, λαχανικών και πολύσπορων δημητριακών ενάντια στον καρκίνο του παχέως εντέρου, του μαστού, του παγκρέατος, των πνευμόνων, του στομάχου, του οισοφάγου και της χοληδόχου κύστεως.

Οι τροφές αυτές, μέσω της παροχής αντιοξειδοτικών, πολυφαινόλων και φυτικών ινών, προστατεύουν το σώμα μας μειώνονται τις πιθανότητες εμφάνιση καρκίνου. Πολλές δίαιτες χαμηλές σε υδατάνθρακες (άρα και σε φρούτα, λαχανικά και πολύσπορα δημητριακά) παρέχουν αυξημένη κατανάλωση κόκκινου κρέατος αυξάνοντας την πιθανότητα για εμφάνιση καρκίνου του παχέος εντέου σε μεγαλύτερες ηλικίες.

Τέλος η αυξημένη πρόσληψη πρωτεϊνης και λίπους έχει επίσης συσχετιστεί με αυξημένη πιθανότητα για εμφάνιση νεφρολιθίασης.
Από όλα τα παραπάνω λοιπόν κατανοούμε πως η ισορροπημένη μεσογειακή διατροφή, η οποία στηρίζεται στην αυξημένη πρόσληψη φρούτων, λαχανικών, πολύσπορων προϊόντων, οσπρίων, γαλακτοκομικών και λευκού κρέατος και στην μειωμένη κατανάλωση κόκκινου κρέατος και κορεσμένων λιπαρών, βοηθά αποτελεσματικά στην πρόληψη κατά των καρδιαγγειακών νοσημάτων και του καρκίνου καθώς και μειώνει τις πιθανότητες για εμφάνιση παχυσαρκίας.

Επιστημονική Βιβλιογραφία
#8226; Adam-Perrot, A., Clifton , P & Brouns, F. (2006 ).Low-carbohydrate diets :nutritional and psysiologival effects.Obesity Reviews, 7, 49-58.
#8226; Bilsborough, SA, Crowe, TC (2003). Low-carbohydrate diets ; what are the potential short- and long-term health implications?, Asia Pacific.Journal of clinical Nutrition , 12, 396-404

Επιμέλεια: Μαρία Κουφάκη (MSc) - Κλινική Διαιτολόγος Διατροφολόγος 
Πηγή: Επιστημονική Βιβλιογραφία

Τετάρτη 21 Ιουνίου 2017

Το πρώτο εμβόλιο ενάντια στην Χοληστερίνη.

Ένα εμβόλιο που θα χαρίζει ανοσία στους ανθρώπους ενάντια στην υψηλή χοληστερόλη και στη στένωση των αρτηριών εξαιτίας της, διαγράφεται πλέον στον ορίζοντα - αν και όχι στον κοντινό.
Τα πρώτα αποτελέσματα του εμβολίου σε πειραματόζωα (ποντίκια) ήσαν επιτυχή, ενώ πρόσφατα ξεκίνησε και η πρώτη φάση μιας κλινικής δοκιμής σε ανθρώπους.
Οι ερευνητές έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "European Heart Journal" της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Καρδιολογίας. Το εμβόλιο με την προσωρινή ονομασία ΑΤ04Α αναπτύσσεται από την εταιρεία και το ίδρυμα ερευνών AFFiRis στην Αυστρία, με επικεφαλής τον δρα Γκίντερ Στάφλερ.
Οι έως τώρα μελέτες δείχνουν για πρώτη φορά ότι είναι δυνατό να ενεργοποιηθεί μέσω ενός μορίου το ανοσοποιητικό σύστημα έτσι ώστε να παράγει αντισώματα ενάντια στο ένζυμο PCSK9, που εμποδίζει την απομάκρυνση της «κακής» χοληστερίνης (LDL) από το αίμα.
Οι άνθρωποι με υψηλά επίπεδα LDL είτε για γενετικούς λόγους, είτε λόγω κακής διατροφής και τρόπου ζωής, κινδυνεύουν περισσότερο να αναπτύξουν καρδιαγγειακή νόσο πρόωρα εξαιτίας της εναπόθεσης λιπιδίων και της προκαλούμενης αθηροσκλήρωσης.
Τα φάρμακα όπως οι στατίνες μειώνουν την «κακή» χοληστερίνη, αλλά πρέπει να λαμβάνονται καθημερινά και μπορεί να επιφέρουν παρενέργειες σε μερικούς ανθρώπους. Μια νέα κατηγορία φαρμάκων, τα μονοκλωνικά αντισώματα που στοχεύουν στο ένζυμο PCSK9, είναι αποτελεσματικά, αλλά και δαπανηρά, ενώ η δράση τους είναι βραχύβια.
Γι' αυτό αναζητούνται και άλλες λύσεις όπως ένα εμβόλιο. Οι δοκιμές του ΑΤ04Α στα ποντίκια έδειξαν ότι το εμβόλιο, που χορηγήθηκε υποδόρια, μείωσε την ολική χοληστερίνη κατά 53%, την «κακή» (LDL) κατά 50%, τις αθηρωματικές βλάβες στα αιμοφόρα αγγεία κατά 64% και τη φλεγμονή στα αγγεία έως κατά 28%, σε σχέση με τα πειραματόζωα που δεν είχαν εμβολιασθεί.
«Αν αυτά τα αποτελέσματα "μεταφρασθούν" με επιτυχία και στους ανθρώπους, αυτό θα σημαίνει ότι, καθώς τα αντισώματα παραμένουν επί μήνες μετά τον εμβολιασμό, θα μπορούσαμε να αναπτύξουμε μια μακράς διάρκειας θεραπεία, η οποία απλώς θα χρειάζεται μια ετήσια επανάληψη μετά τον αρχικό εμβολιασμό», δήλωσε ο δρ Στάφλερ.
Το ένζυμο PCSK9 παράγεται στο ήπαρ και «κλειδώνει» πάνω στους υποδοχείς της LDL, μειώνοντας έτσι την ικανότητά τους να διώχνουν την «κακή» χοληστερίνη από το αίμα. Το εμβόλιο ΑΤ04Α ωθεί το σώμα να παράγει αντισώματα που μπλοκάρουν το εν λόγω ένζυμο, έτσι ώστε η δραστηριότητα των υποδοχέων της LDL να αυξάνεται και η «κακή» χοληστερίνη να απομακρύνεται ευκολότερα από το αίμα.
Όπως είπαν οι ερευνητές, η διαφορά ανάμεσα σε ένα συμβατικό εμβόλιο και στο ΑΤ04Α είναι ότι το πρώτο παράγει αντισώματα εναντίον συγκεκριμένων πρωτεϊνών βακτηρίων και ιών που έχουν εισβάλει στο σώμα, ενώ το εμβόλιο για τη χοληστερίνη παράγει αντισώματα ενάντια σε μια ενδογενή πρωτεΐνη-στόχο, την οποία το ίδιο το σώμα παράγει.
Η πρώτη φάση της κλινικής δοκιμής του εμβολίου κατά της χοληστερίνης σε 72 υγιείς ανθρώπους άρχισε το 2015 στο Τμήμα Κλινικής Φαρμακολογίας του Ιατρικού Πανεπιστημίου της Βιέννης. Η δοκιμή αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2017 και τα αποτελέσματα αναμένονται με ενδιαφέρον.
Θα χρειασθούν πάντως τουλάχιστον έξι χρόνια, εωσότου οι επιστήμονες βεβαιωθούν ότι ένα τέτοιο εμβόλιο είναι όντως ασφαλές και αποτελεσματικό στους ανθρώπους. Μία υποψία είναι ότι θα μπορούσε να αυξάνει τον κίνδυνο για εμφάνιση διαβήτη τύπου 2. Και σε κάθε περίπτωση, λένε οι ερευνητές, το εμβόλιο δεν θα πρέπει να αποτελέσει «άλλοθι» για να μην ασκούνται οι άνθρωποι ή να τρώνε λιπαρά φαγητά χωρίς ενοχές...

Κυριακή 18 Ιουνίου 2017

Γιατί καθώς μεγαλώνουμε παχαίνουμε ευκολότερα;

Καθώς μεγαλώνουμε, το επίπεδο δραστηριότητας μας αρχίζει να μειώνεται και αυτό συχνά οδηγεί σε αύξηση του σωματικού βάρους.

Παρ’ όλες τις κρέμες αντιγήρανσης, τα χάπια και τις διαδικασίες που είναι διαθέσιμες σήμερα για την αντιμετώπιση του χρόνου, το ότι μεγαλώνουμε παραμένει ένα γεγονός που δεν μπορούμε να αποφύγουμε. Το ίδιο συμβαίνει και με τις σωματικές αλλαγές που συνοδεύουν την ηλικία. Ένα κοινό πρόβλημα, είναι ότι όσο περνούν τα χρόνια υπάρχει η τάση να αυξάνεται το σωματικό μας βάρος.


Κάποιοι ειδικοί μας δίνουν τα φώτα τους σχετικά με τις κινητήριες δυνάμεις πίσω από την ηλικία σε συνάρτηση με την αύξηση του σωματικού βάρους και πώς θα καταφέρουμε να ανατρέψουμε την κατάσταση αυτή.

«Υπάρχουν πολλοί λόγοι που μπορεί να είναι πιο δύσκολο να χάσουμε βάρος καθώς γερνάμε. Ο ένας λόγος είναι η γήρανση των μυών», είπε η Mina Fiddyment, σύμβουλος υγείας στο Carson Tahoe Health. «Καθώς μεγαλώνουμε, οι μύες ατροφούν και δεν ανακτώνται όπως όταν ήσασταν νεότεροι. Αυτό οδηγεί σε ένα πιο αργό μεταβολικό ρυθμό».

Αυτή η μείωση της δυναμικής των μυών συνδέεται με τη μείωση της δραστηριότητας και της άσκησης, που συμβαίνει συχνά καθώς οι άνθρωποι μεγαλώνουν. Σύμφωνα με την Natalie Cooks, σύμβουλο υγείας στο Saint Mary's Center for Health & Fitness, η μειωμένη μυϊκή μάζα σημαίνει χαμηλότερο βασικό μεταβολικό ρυθμό (BMR) ή μείωση των θερμίδων που χρειάζεται το σώμα σας κάθε μέρα. «Ο μεταβολικός σας ρυθμός μειώνεται 3 έως 5 τοις εκατό κάθε δεκαετία μετά την ηλικία των 30 ετών. Αυτό ισχύει και για τους άνδρες και για τις γυναίκες και η κύρια αιτία είναι η μείωση της δραστηριότητας».

Η Fiddyment δήλωσε ότι η ευκολία με την οποία επιτυγχάνεται η αύξηση του βάρους στα ηλικιωμένα άτομα, μπορεί να διαφέρει λίγο μεταξύ των δύο φύλων. «Στους άνδρες παρατηρείται αύξηση του σωματικού βάρους μέχρι την ηλικία των 55 ετών και στα επόμενα χρόνια αρχίζουν να χάνουν βάρος και μυϊκή μάζα. Στις γυναίκες από την άλλη, συνήθως, η αύξηση του σωματικού βάρους έρχεται με την εμμηνόπαυση».

Αν και τα δύο φύλα είναι ευάλωτα στην αύξηση του σωματικού βάρους που σχετίζεται με την ηλικία, το γεγονός ότι οι περισσότερες γυναίκες έχουν χαμηλότερα επίπεδα άλιπης μάζας σώματος, βοηθά να εξηγήσουμε γιατί οι γυναίκες μπορούν να αυξήσουν το βάρος τους ευκολότερα από τους άνδρες.

Η Cooks υποστηρίζει ότι «Οι άνδρες έχουν μεγαλύτερη μυϊκή μάζα, λόγω της αυξημένης ποσότητας τεστοστερόνης που παράγουν. Η τυπική γυναίκα έχει 5 έως 10 τοις εκατό χαμηλότερο μεταβολικό ρυθμό σε σχέση με κάποιον άνδρα του ίδιου ύψους και βάρους».

Ευτυχώς, η αύξηση των κιλών με την αύξηση των κεριών στην τούρτα, δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη! Με άσκηση σε τακτική βάση και ελεγχόμενη διατροφή, μπορείτε να αποτρέψετε ή σιγά σιγά να αντιστρέψετε το συσχετισμό της αύξησης του σωματικού βάρους με την ηλικία.

«Ο καλύτερος τρόπος για να αποφευχθεί ο χαμηλός μεταβολικός ρυθμός είναι η τακτική άσκηση για τη διατήρηση της άλιπης μάζας του σώματός σας και η ισορροπημένη διατροφή, η οποία δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τις ημερήσιες απαιτούμενες θερμίδες» δήλωσε η Elise Mische, διαιτολόγος στο Saint Mary's Center for Health & Fitness. «Δεν υπάρχει μαγικό χάπι για την απώλεια βάρους. Ο πιο ασφαλής και βιώσιμος τρόπος για να χάσετε το περιττό βάρος, είναι να αυξήσετε το χρόνο ή την ένταση της σωματικής σας δραστηριότητας και να ακολουθείτε μια θρεπτική και ισορροπημένη διατροφή με έλεγχο των θερμίδων».

Για όσους λοιπόν έχουν να χάσουν βάρος, οι ειδικοί συμβουλεύουν συνεδρίες με κάποιον ειδικό επιστήμονα. Ένας ειδικός είναι σε θέση να σας βοηθήσει να κάνετε τις απαραίτητες αλλαγές ώστε να έχετε πολύ μεγαλύτερη πιθανότητα επιτυχίας.

«Η αύξηση του βάρους δεν είναι ένα γεγονός που δεν μπορεί να αλλάξει», δήλωσε η Fiddyment. «Η τακτική άσκηση και μια υγιεινή διατροφή μπορεί να σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε τις επιπτώσεις της αύξησης του βάρους με το πέρας των χρόνων».

Πέμπτη 8 Ιουνίου 2017

Μπουτάκια κοτόπουλου στο φούρνο με μέλι.

Ένα από τα πιο κλασικά οικογενειακά φαγητά είναι το κοτόπουλο. Αυτή την Κυριακή αντί για ένα ολόκληρο κοτόπουλο, κάντε τη διαφορά και φτιάξε μπουτάκια με υπέροχη καραμελωμένη σαλτσούλα.
Υλικά:
12 μπουτάκια κοτόπουλου (τα λεγόμενα «κοπανάκια»)

Για τη μαρινάδα
1/2 φλιτζάνι ελαιόλαδο
2 κουτ. σούπας μέλι
3 κουτ. σούπας μουστάρδα, απαλή
χυμός από 1/2 λεμόνι
3 σκελίδες σκόρδου, λιωμένες
αλάτι
πιπέρι
Εκτέλεση:
Σε ένα μεγάλο μπολ ή σε μια λεκάνη ρίχνω όλα τα υλικά της μαρινάδας, δηλαδή το ελαιόλαδο, το μέλι, τη μουστάρδα, το χυμό λεμονιού, τις λιωμένες σκελίδες σκόρδου, αλάτι και πιπέρι και ανακατεύω πολύ καλά. Βάζω στο μπολ και τα κοπανάκια και ανακατεύω καλά με τα χέρια μου, μέχρι να βραχούν παντού με τη μαρινάδα. Σκεπάζω σφικτά το μπολ με διάφανη μεμβράνη και το βάζω στο ψυγείο για 2 ώρες. Προθερμαίνω το φούρνο στους 200 C. Βγάζω τα κοπανάκια από τη μαρινάδα και τα απλώνω σε ένα ταψί, σε μονή στρώση. Τα περιχύνω με τη μαρινάδα και βάζω το ταψί στο μεσαίο ράφι του φούρνου. Ψήνω για 40 - 45 λεπτά, αλείφοντας τα κοπανάκια κάθε τόσο με τη μαρινάδα του ταψιού, με ένα πινέλο, μέχρι να αποκτήσουν καραμελωμένη και γυαλιστερή όψη και έντονο ρόδινο χρώμα. Τα σερβίρω ζεστά.

Παρασκευή 2 Ιουνίου 2017

10 Φαγητά που Απαγορεύεται να Καταναλώσετε με άδειο Στομάχι και 10 που Επιτρέπεται

Για τους περισσότερους, το ιδανικό πρωινό περιλαμβάνει καφέ, φρεσκοστιμμένο χυμό πορτοκάλι και γιαούρτι. Όμως ελάχιστοι γνωρίζουν ότι κάποιες τροφές δεν είναι ωφέλιμες για τον οργανισμό, αν τρώγονται με άδειο στομάχι.
Ο παρακάτω οδηγός θα σας βοηθήσει να αποφύγετε και να προτιμήσετε τροφές που πρέπει να τρώμε για πρωινό.

Αποφύγετε:

Αρτοποιήματα
1
Τρόφιμα που περιέχουν μαγιά ερεθίζουν την επένδυση του στομάχου και μπορεί να προκαλέσουν φούσκωμα
Γλυκά
2
Η κατανάλωση γλυκών ενισχύει τα επίπεδα της ινσουλίνης, που με τη σειρά της επιβαρύνει το πάγκρεας, που μόλις έχει «ξυπνήσει». Μπορεί να οδηγήσει σε διαβήτη.
Γιαούρτι και άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα που έχουν υποστεί ζύμωση
3
Αν φάτε γιαούρτι με άδειο στομάχι, τότε το υδροχλωρικό οξύ που σχηματίζεται στο στομάχι, σκοτώνει τα βακτήρια γαλακτικού οξέος. Έτσι η κατανάλωση τέτοιων προϊόντων για πρωινό έχει μικρό όφελος για τον οργανισμό.

Αχλάδια
4
Οι ακατέργαστες φυτικές ίνες που περιέχονται στα αχλάδια μπορούν να τραυματίσουν την ευαίσθητη βλεννώδη μεμβράνη του άδειου στομαχιού.
Ντομάτες
5
Οι ντομάτες περιέχουν υψηλά επίπεδα δεψικού οξέως που αυξάνει την οξύτητα στο στομάχι. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε γαστρικά έλκη.
Αγγούρια και άλλα πράσινα λαχανικά
6
Τα ωμά λαχανικά είναι πλούσιες πηγές αμινοξέων. Ωστόσο, μπορούν να προκαλέσουν καούρα, φούσκωμα και κοιλιακό πόνο, ιδιαίτερα όταν καταναλώνονται σε άδειο στομάχι.
Μπανάνες
7
Αν φάτε μπανάνες όταν το στομάχι σας είναι άδειο, θα οδηγήσει σε απότομη αύξηση ποσότητας μαγνησίου στο αίμα. Αυτό μπορεί να κάνει κακό στη καρδιά σας.
Μπαχαρικά
8
Οι καυτερές τροφές μπορούν να προκαλέσουν βλάβη και ερεθισμό στη βλεννογόνο του στομάχου και θα αυξήσει την παραγωγή οξέων στο στομάχι. Αυτό συνεισφέρει σε πολλές κοινές διαταραχές του πεπτικού συστήματος.
Κρύα αεριούχα αναψυκτικά
9
Η κατανάλωση κρύων αεριούχων αναψυκτικών το πρωί μπορεί να προκαλέσει βλάβη στη βλεννογόνο του στομάχου και να μειώσει την προμήθεια αίματος στο στομάχι. Ως αποτέλεσμα, οι τροφές διασπώνται πιο αργά.

Εσπεριδοειδή
10
Τα εσπεριδοειδή φτούτα είναι πλούσια σε οξέα φρούτων. Όταν καταναλώνονται με άδειο στομάχι, μπορούν να προκαλέσουν καούρα, αλλά και να αυξήσουν τους κινδύνους γαστρίτιδας, ακόμα και γαστρικά έλκη.

Προτιμήστε:

Πλιγούρι βρώμης
11
Δημιουργεί ένα προστατευτικό στρώμα στην επένδυση του στομάχου, που αποτρέπει το υδροχλωρικό οξύ να προκαλέσει βλάβη στα τοιχώματα του στομάχου. Το πλιγούρι βρώμης περιέχει και διαλυτές φυτικές ίνες που χαμηλώνουν τα επίπεδα της χοληστερόλης.
Φαγόπυρο
12
Το φαγόπυρο ενεργοποιεί το πεπτικό σύστημα. Επιπλέον, είναι μια εξαιρετική πηγή πρωτεΐνης, σιδήρου και βιταμινών.
Kουάκερ καλαμποκάλευρο
13
Βοηθάει στην απομάκρυνση τοξινών και βαρέων μετάλλων από τον οργανισμό, επαναφέρει την εντερική μικροχλωρίδα, και χορταίνει για αρκετή ώρα.
Φύτρο σιταριού
14
2 κουταλιές φύτρου σιταριού παρέχει το 15% της συνιστώμενης καθημερινής ποσότητας βιταμίνης Ε και το 10% της συνιστώμενης καθημερινής αξίας φολικού οξέως. Επίσης βοηθάει στην καλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος.
Αυγά
15
Έρευνες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση αυγών για πρωινό μπορεί να μειώσει την καθημερινή πρόσληψη θερμίδων σε μεγάλο βαθμό.
Καρπούζι
16
Τρώγοντας καρπούζι σε άδειο στομάχι, παρέχει μεγάλη ποσότητα υγρών. Επιπλέον, κάνει καλό στην όραση και τη καρδιά, χάρη στα υψηλά επίπεδο λυκοπενίου.
Μύρτιλα
17
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη, η κατανάλωση μύρτιλων σε τακτική βάση βελτιώνει τη μνήμη, και ρυθμίζει την αρτηριακή πίεση και τον μεταβολισμό, ειδικά αν τα τρώτε για πρωινό.
Ψωμί ολικής αλέσεως χωρίς μαγιά
18
Οι υδατάνθρακες και άλλα χρήσιμα θρεπτικά στοιχεία που περιέχονται στο ψωμί είναι απαραίτητα για τον οργανισμό. Η καλύτερη στιγμή της ημέρας για να φάτε τέτοιο ψωμί είναι στο πρωινό.
Καρύδια
19
Τα καρύδια, αν τρώγονται για πρωινό, βελτιώνουν την υγεία του πεπτικού συστήματος και επαναφέρουν το pH του στομάχου.
Μέλι
20
Το μέλι βοηθάει στο ξύπνημα του οργανισμού το πρωί και παρέχει δύναμη και ενέργεια. Επίσης ενισχύει την εγκεφαλική λειτουργία και αυξάνει τα επίπεδα της σεροτονίνης, της ορμόνης που μας κάνει να αισθανόμαστε καλά.