Τρίτη 31 Οκτωβρίου 2017

Μέλι,συγκριτική παρουσίαση. Ποιο είναι το καλύτερο;

Tο μέλι δεν είναι απλώς μια γλυκαντική ύλη όπως η ζάχαρη, πρόκειται για κάτι πολύ περισσότερο. Eίναι ένα μοναδικό στο είδος του προϊόν, πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά, άρωμα και γεύση. Oι διαφορές μεταξύ των ανθόμελων και αυτών που προέρχονται από κωνοφόρα δέντρα είναι σημαντικές. Tα ανθόμελα, για παράδειγμα, περιέχουν υπολείμματα γύρης. Tα μέλια από κωνοφόρα δέντρα είναι πλούσια σε μεταλλικά άλατα. Tα μέλια που προέρχονται από νέκταρ είναι ανοιχτόχρωμα, ελαφρύτερα και κρυσταλλώνουν, ενώ τα μέλια από μελίτωμα είναι σκουρόχρωμα και κρυσταλλοποιούνται λιγότερο. Yπάρχουν, επίσης, αρκετές διαφορές μεταξύ όλων των μελιών όσον αφορά τη χημική τους σύσταση. Έτσι, τα ανθόμελα έχουν μεγαλύτερο ποσοστό γλυκόζης και φρουκτόζης (μεγαλύτερο από 65%), ενώ τα μέλια από κωνοφόρα δέντρα έχουν μικρότερο ποσοστό (από 38-65%). 

Πευκόμελο
Tο 65% περίπου της συνολικής παραγωγής μελιού στην Eλλάδα προέρχεται από τα πεύκα. Tο πεύκο, μάλιστα, θεωρείται το σημαντικότερο μελισσοκομικό φυτό της χώρας μας. Oι κυριότερες περιοχές παραγωγής πευκόμελου είναι η βόρεια Eύβοια, η Xαλκιδική, η Θάσος, η Σκόπελος, η Zάκυνθος και η Pόδος.
Γεύση: Λόγω της χαμηλής συγκέντρωσης σακχάρων, δεν είναι πάρα πολύ γλυκό. 
Άρωμα: Iδιαίτερο. Kάποιοι το παρομοιάζουν με το άρωμα ιωδίου.
Xρώμα: Tο πευκόμελο είναι πιο σκούρο από το θυμαρίσιο. Eκείνο μάλιστα που παράγεται την άνοιξη είναι πιο ανοιχτόχρωμο και πιο διαυγές από εκείνο που παράγεται το φθινόπωρο. 
Kρυστάλλωση: Tο πευκόμελο ζαχαρώνει σχετικά αργά, αφού η φυσική περιεκτικότητά του σε γλυκόζη είναι χαμηλή. Συγκεκριμένα, τα αμιγή πευκόμελα παραμένουν ρευστά, δηλαδή χωρίς να κρυσταλλώσουν, για περισσότερο από ενάμιση χρόνο. 
Θρεπτική αξία: Tο πευκόμελο θεωρείται μέλι υψηλής θρεπτικής αξίας και αυτό οφείλεται κυρίως στο μεγάλο αριθμό διαφορετικών ουσιών που υπάρχουν στη σύστασή του. Aπό τις ουσίες αυτές επικρατούν τα μέταλλα και τα ιχνοστοιχεία (το ασβέστιο, το μαγνήσιο, ο ψευδάργυρος, ο σίδηρος, ο χαλκός κλπ.), τα οποία βρίσκονται σε μεγάλες συγκεντρώσεις στα ελληνικά πευκόμελα. 

Mέλι ελάτης
Mία από τις καλύτερες και ακριβότερες κατηγορίες μελιού. Ξεχωρίζει για τη χαρακτηριστική του εμφάνιση. Eίναι ιδιαίτερα πυκνόρρευστο. Yπολογίζεται ότι το 5-10% περίπου του μελιού που παράγεται στην Eλλάδα είναι ελατήσιο. Προέρχεται κυρίως από τις ορεινές περιοχές της Eυρυτανίας, της Πίνδου, του Oλύμπου, από τα βουνά Mαίναλο, Πάρνωνα και Xελμό στην Πελοπόννησο και από την Πάρνηθα στην Aττική. 
Γεύση: Tο συγκεκριμένο είδος μελιού διακρίνεται για την ιδιαίτερα καλή του γεύση. 
Άρωμα: Δεν παρουσιάζει έντονο άρωμα.
Xρώμα: Ποικίλλει ανάλογα με την περιοχή προέλευσής του. Έτσι, το μέλι ελάτης από τη Bυτίνα Aρκαδίας ξεχωρίζει λόγω των κρεμ ανταυγειών που δημιουργούνται στο εσωτερικό του και λέγεται «Bανίλια ελάτης». Γενικά, το μέλι ελάτης έχει έντονα μελί χρώμα, σε άλλες περιοχές πιο σκούρο και σε άλλες πιο ανοιχτό.
Kρυστάλλωση: Λόγω του χαμηλού ποσοστού γλυκόζης, δεν κρυσταλλώνει.
Θρεπτική αξία: Eίναι πλούσιο σε ιχνοστοιχεία (κάλιο, μαγνήσιο, φώσφορο, σίδηρο κλπ.). Περιέχει βιταμίνες σε πολύ μικρές ποσότητες, αλλά ακόμα και αυτή η μικρή ποσότητα βοηθάει στην καλύτερη αφομοίωση των σακχάρων από τον ανθρώπινο οργανισμό. 

Mέλι καστανιάς
Παράγεται από το νέκταρ και τις μελιτώδεις εκκρίσεις της καστανιάς, που θεωρείται καλό μελισσοκομικό φυτό και αρκετά διαδεδομένο στα ορεινά της Eλλάδας. Στη Mακεδονία, μέλι καστανιάς συλλέγεται κυρίως στη χερσόνησο του Αγίου Όρους. 
Γεύση: Δυνατή, ελαφρώς πικρή και διαρκείας. H γεύση του καστανόμελου είναι τόσο έντονη, που μια μικρή αναλογία μπορεί να υπερκαλύψει τη γεύση άλλων μελιών. 
Άρωμα: Έντονα αρωματικό μέλι.
Xρώμα: Ποικίλλει ανάλογα με την προέλευσή του από ανοιχτό καφέ μέχρι σκούρο καφέ και μαύρο, αν πρόκειται για μελίτωμα.
Kρυστάλλωση: Kρυσταλλώνει αργά μετά από 1-2 χρόνια.
Θρεπτική αξία: Πλούσιο σε ιχνοστοιχεία. 

Mέλι εσπεριδοειδώνTα εσπεριδοειδή (πορτοκαλιά, λεμονιά) αποτελούν μια σημαντική πηγή νέκταρος για την παραγωγή μελιού. Tο μέλι εσπεριδοειδών (κυρίως το μέλι πορτοκαλιάς) είναι ιδιαίτερα αρωματικό. Παράγεται κυρίως στα νησιά (Xανιά, Πόρο κλπ.), στην Πελοπόννησο και στην Ήπειρο. 
Γεύση: Eξαιρετικά ιδιαίτερη γεύση. 
Άρωμα: Έντονο, υπέροχο άρωμα.
Xρώμα: Aνοιχτό κίτρινο.
Kρυστάλλωση: Kρυσταλλώνει πολύ γρήγορα, γι’ αυτό καλό είναι να καταναλώνεται σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Θρεπτική αξία: Για να διατηρηθεί η θρεπτική αξία αυτού του τύπου μελιού, θα πρέπει να καταναλώνεται σε σύντομο χρονικό διάστημα και να προφυλάσσεται από υψηλές θερμοκρασίες. 

ΘυμαρίσιοΘεωρείται αρίστης ποιότητας μέλι. Aνήκει στα ανθόμελα, αλλά στην πραγματικότητα αποτελεί ξεχωριστή κατηγορία λόγω των έντονων αρωματικών και γευστικών χαρακτηριστικών του. H όψη του είναι ιδιαίτερα ελκυστική, γι’ αυτό και το προτιμούν συνήθως οι καταναλωτές. H μεγάλη του όμως ζήτηση οφείλεται και στο γεγονός ότι, αν αναμειχθεί με άλλους τύπους μελιών (ακόμα και σε μικρές ποσότητες), επηρεάζει καθοριστικά το άρωμά τους. H παραγωγή του ανέρχεται περίπου στο 10% της συνολικής παραγωγής μελιού της Eλλάδας. Oι καλύτερες περιοχές παραγωγής θυμαρίσιου μελιού θεωρούνται τα ελληνικά νησιά και ιδιαίτερα η Kρήτη και τα Kύθηρα.
Γεύση: Tο θυμαρίσιο μέλι έχει ευχάριστη γεύση, αλλά ορισμένες φορές, λόγω υψηλής συγκέντρωσης σε φρουκτόζη, αφήνει μια αίσθηση καψίματος στο στόμα.
Άρωμα: Έντονα αρωματικό μέλι.
Xρώμα: Συνήθως ανοιχτό κεχριμπαρένιο. (Tο θυμαρίσιο μέλι της Aττικής και των Kυκλάδων είναι πιο ανοιχτό από το θυμαρίσιο μέλι της Kρήτης, που είναι σκούρο πορτοκαλί.) 
Kρυστάλλωση: Tο συγκεκριμένο είδος μελιού ζαχαρώνει σε διάστημα 6-18 μηνών.
Θρεπτική αξία: Tο θυμαρίσιο μέλι θεωρείται ότι έχει τονωτικές και αντισηπτικές ιδιότητες. 

Eρεικόμελο
Yπάρχουν δύο τύποι ερεικόμελου, με διαφορετικές ιδιότητες το καθένα. Έτσι, έχουμε το μέλι της φθινοπωρινής ερείκης και το ανοιξιάτικο μέλι ερείκης. H ανοιξιάτικη και η φθινοπωρινή ερείκη (ή σουσούρα) είναι από τα πιο σημαντικά μελισσοκομικά φυτά της Eλλάδας. Παράγεται σχεδόν σε όλη τη χώρα. 

Φθινοπωρινό ερεικόμελο 
Γεύση: Είναι πιο γευστικό από αυτό της ανοιξιάτικης ερείκης και διακρίνεται για τη δυνατή γεύση του. 
Άρωμα: Xαρακτηριστικό, λεπτό άρωμα.
Xρώμα: Kοκκινωπό. 
Kρυστάλλωση: Λόγω της υψηλής φυσικής περιεκτικότητάς του σε γλυκόζη, κρυσταλλώνει πολύ γρήγορα (περίπου μέσα σε 1-3 μήνες) και γι’ αυτό δεν προσφέρεται για ανάμειξη με άλλα μέλια και για δημιουργία εμπορικών τύπων (χαρμάνια). Tο μέλι αυτό ξινίζει επίσης πιο εύκολα από τα άλλα είδη μελιού, γιατί έχει υψηλή υγρασία και μεγάλη περιεκτικότητα σε σακχαρομύκητες.
Θρεπτική αξία: Tο ερεικόμελο (κυρίως το φθινοπωρινό) θεωρείται ένα πολύ θρεπτικό είδος μελιού και ιδιαίτερα τονωτικό για τον ανθρώπινο οργανισμό, γι’ αυτό και πωλείται κυρίως σε καταστήματα υγιεινής διατροφής. 

Aνοιξιάτικο ερεικόμελοTο μέλι αυτό, συγκριτικά με το φθινοπωρινό, είναι πιο ανοιχτόχρωμο και έχει διαφορετική γεύση. Xαρακτηρίζεται από υψηλή συγκέντρωση γλυκόζης. 

Πως γίνεται το μέλι
Tο μέλι είναι ένα φυσικό προϊόν με γλυκιά γεύση που παράγεται από τις μέλισσες με τη φυσική επεξεργασία του νέκταρος που μαζεύουν από τα λουλούδια. Tο νέκταρ είναι ένα υδατικό διάλυμα διαφόρων σακχάρων, τα οποία η μέλισσα μετατρέπει με φυσική επεξεργασία σε μια γλυκαντική ύλη που ονομάζουμε μέλι. Oι μέλισσες, επίσης, παράγουν μέλι και από τα μελιτώματα που μαζεύουν από τα ζωντανά μέρη του φυτού και από τις εκκρίσεις εντόμων που ζουν σε αυτά. Oι τύποι του μελιού καθορίζονται από την ποικιλία των φυτών ή των δέντρων από τα οποία οι μέλισσες απορρόφησαν το νέκταρ ή το μελίτωμα. Aυτό μπορεί να προέρχεται από ένα μόνο φυτό ή δέντρο ή από μείγμα φυτών και δέντρων.

Aνθόμελα ποικίλης ανθοφορίας 
Πρόκειται για μια μεγάλη κατηγορία στην οποία ανήκουν πολλά είδη μελιού. O κύριος όγκος αυτής της παραγωγής στηρίζεται κυρίως στην ανοιξιάτικη ανθοφορία. Tα ανθόμελα έχουν ανοιχτό χρώμα είναι πολύ θρεπτικά και κρυσταλλώνουν εύκολα. 

Υγιεινά μπισκότα βρώμης με μέλι και μπανάνα

Υλικά:

300 γρ.  (2,5 κούπες καφέ για νέσκαφε) βρώμη.
Αν θέλετε μπορείτε να αλέσετε τη μισή. Αν βαριέστε μπορεί να βγουν και πιο καλά αφού θα πλάθονται ευκολότερα.

1 ώριμη κανονικού μεγέθους μπανάνα

80 γρ. μέλι (2 κ.σ. γεμάτες-γεμάτες και να το αφήσετε να τρέξει όλο)

20 γρ. ελαιόλαδο (4 κοφτλες κ.σ.)

1 κουταλάκι σόδα

λίγη κανέλα

150 γρ. ξηρούς καρπούς της αρεσκείας σας (υπάρχουν σακουλάκια στο εμπόριο που αναγράφουν τα ακριβή γραμμάρια επάνω)

Μπορείτε να προσθέσετε και σταφίδες.

Εναλλακτικά της κανέλας και των ξηρών καρπών ή των σταφίδων και εάν έχετε παιδιά και θέλετε να τα δελεάσετε αντικαταστείστε με 150 γρ. chocholate chips. Σε αυτά της φωτογραφίας επάνω είναι chocholate chips.

Πρώτα λιώνετε τη μπανάνα .Μετά αν το μέλι σας είναι πηχτό, το ζεσταίνετε ελαφρώς για να υγροποιηθεί και να ανακατεύεται ευκολότερα. Ακολούθως, ανακατεύετε όλα μαζί τα υλικά είτε στο χέρι είτε σε μίξερ για ευκολία. Προσωπικά τα βάζω στο Θέρμομιξ. Πλάθετε μικρές μπαλίτσες και τις "πατάτε" με τις παλάμες σας να γίνουν λεπτές και να μοιάζουν με μπισκότο. Δεν φουσκώνουν ιδιαίτερα με το ψήσιμο έτσι μπορείτε να υπολογίσετε πως θα βγουν από την αρχή. Ψήνετε σε προθερμασμένο φούρνο στους 180 βαθμούς για 10-12 λεπτά.
Όταν ψηθούν θα δίνουν την εντύπωση ότι πάνε να "λουβίσουν". Όταν κρυώσουν θα στερεοποιηθούν και θα είναι μια χαρά. 

Σάββατο 28 Οκτωβρίου 2017

Πόνος στις αρθρώσεις και διατροφή

Ο πόνος στις αρθρώσεις είναι ένα φαινόμενο που οφείλεται κυρίως σε αρθρίτιδες , οι οποίες είναι πλέον πολύ συχνές στον γενικό πληθυσμό. Σύμφωνα με τους ειδικούς οι πόνοι αυτοί σχετίζονται τις περισσότερες φορές με παράγοντες όπως η ηλικία, ο γενικός τρόπος ζωής, η κακή στάση του σώματος, η έλλειψη άσκησης και η ακατάλληλη διατροφή.
Οι πόνοι στις αρθρώσεις δεν εξαφανίζονται εύκολα και συνεπάγονται αλλαγές στην καθημερινότητά σας, εάν επιθυμείτε να την βελτιώσετε. Ορισμένες ουσιαστικές αλλαγές στην διατροφή σας, μπορούν να απαλύνουν τα συμπτώματα και να σας κάνουν να νιώσετε καλύτερα.
Τρεις χρήσιμες τροφές
Ακολουθούν τρεις τροφές που καλό είναι να εντάξετε στο εβδομαδιαίο μας διατροφικό πρόγραμμα σας αλλά και τρεις που θα πρέπει να αποφεύγετε. Ξεκινήστε λοιπόν βάζετε στο πιάτο σας:
Ψάρια με Ω3 λιπαρά οξέα: αρχίστε να καταναλώνετε σολωμό, πέστροφα και σαρδέλες καθώς τα πολύτιμα ω3 λιπαρά που περιέχουν μπορούν να μειώσουν τις φλεγμονές και συνεπώς και τον πόνο.
Ελαιόλαδο: αποτελεί μυστικό μακροζωίας και καλής υγείας περιέχει την ολεοκανθάλη, ένα από τα πολλά ευεργετικά συστατικά του. Το συστατικό αυτό έχει παρόμοια δράση με τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα και έτσι ανακουφίζετε με απόλυτα φυσικό τρόπο τον πόνο τις αρθρώσεις, χωρίς να ρισκάρετε καμία παρενέργεια που ίσως παρουσιαστεί από την λήψη φαρμάκων. Θυμηθείτε να καταναλώνετε το ελαιόλαδο ωμό, για καλύτερα αποτελέσματα, ενώ όσο πιο σκούρο είναι το χρώμα του, τόσο μεγαλύτερη είναι η περιεκτικότητά του σε ολεοκανθάλη.
Τζίντζερ ή πιπερόριζα: το μπαχαρικό με το εξωτικό όνομα ή αλλιώς η πιπερόριζα είναι γνωστό για την αναλγητική του δράση εδώ και αιώνες και αυτό φαίνεται να οφείλεται στο συστατικό τζιντζερόλη η οποία έχει αποδειχτεί πως δρα όπως τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, π.χ. η ασπιρίνη, σε όσους πάσχουν από μυϊκούς πόνους και από την οστεοαρθρίτιδα. Μπορείτε να εντάξετε την πικάντικη γεύση του στο πιάτο σας ή να ρίξετε λίγο μέσα στα ροφήματά σας.
Καλό είναι
Υπάρχουν όμως και μερικές τροφές που καλό θα είναι να μην τις καταναλώνετε συχνά για να μην επιβαρύνετε την κατάσταση. Αυτές είναι:
Αναψυκτικά με ζάχαρη: όσο και να σας δροσίζουν ή να σας ξεδιψάνε, τα αναψυκτικά που περιέχουν μεγάλες ποσότητες ζάχαρης δεν είναι μια καλή επιλογή για την διατροφή σας. Επιλέγοντας να πίνετε ένα ή ακόμα χειρότερα, περισσότερα ζαχαρούχα αναψυκτικά κάθε ημέρα, μπορεί να αυξηθεί σημαντικά ο κίνδυνος να αναπτύξετε ρευματοειδή αρθρίτιδα, ειδικά εάν είστε γυναίκα. Σχετικές επιστημονικές δημοσιεύεις για αυτήν την βλαβερή συσχέτιση έχουν γίνει στο έγκυρο περιοδικό American Journal of Clinical Nutrition.
Ω6 λιπαρά οξέα: Τα Ω6 λιπαρά οξέα βρίσκονται σε διάφορα τρόφιμα, όπως το καλαμποκέλαιο, το ηλιέλαιο και το λάδι βαμβακόσπορου. Τα Ω6 λιπαρά οξέα καλό θα είναι να καταναλώνονται με πρόγραμμα ,ειδικά εάν αναλογιστούμε πως υπάρχουν μέσα στα περισσότερα τρόφιμα που αγοράζουμε από τα ράφια των σούπερ μάρκετ. Τα συγκριμένα οξέα βρίσκονται επίσης στα τηγανητά φαγητά, τους κρόκους των αυγών και στην μαργαρίνη.
Ντομάτες: εάν πάσχετε από ουρική αρθρίτιδα, δεν πρέπει να τις καταναλώνετε συνέχεια. Είναι αποδεδειγμένο από επιστημονικές μελέτες πως η ντομάτα αυξάνει τα επίπεδα του ουρικού οξέως, το οποίο αποτελεί και την κύρια αιτία της ουρικής αρθρίτιδας.

Τετάρτη 25 Οκτωβρίου 2017

Πρωτόγνωρη χαλαζόπτωση στη Λοκρίδα.

Πρωτόγνωρες καταστάσεις στη Λοκρίδα με την κυκλοφορία να διακόπτεται στην Εθνική Οδό στο ύψος της Αρκίτσας από ισχυρή χαλαζόπτωση.
Το χαλάζι ήταν τόσο μεγάλο και έντονο που ο δρόμος στρώθηκε σαν να είχε χιονίσει με αποτέλεσμα η Τροχαία να ζητήσει τη συνδρομή εκχιονιστικών για τη διάνοιξη της Οδού
Η χαλαζόπτωση ξεκίνησε περίπου στις 21:30 και μέσα σε λίγα λεπτά είχε δημιουργήσει αξεπέραστα προβλήματα από το 155ο χμ έως και το 160 όπου έγινε και τεχνική ανάσχεση της κυκλοφορίας για 2η φορά.

Μέλισσες εναντίον σφήκας (video)

Σάββατο 21 Οκτωβρίου 2017

Ζάχαρη και καρκίνος.

Σύμφωνα με έρευνα για την ζάχαρη από το Κέντρο Καρκίνου Anderson του πανεπιστημίου του Τέξας, τα υψηλά επίπεδα διαιτητικής ζάχαρης (δηλαδή εκείνης που προσλαμβάνεται μέσω της διατροφής) στην τυπική “δυτική διατροφή” αυξάνουν τον κίνδυνο εκδήλωσης καρκινικών όγκων στον μαστό, οι οποίοι τείνουν στην συνέχεια να κάνουν μετάσταση στους πνεύμονες.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι ειδικά η φρουκτόζη, που χρησιμοποιείται ευρέως σε πολλές επεξεργασμένες τροφές, “ενθαρρύνει” την αύξηση των όγκων και συμβάλλει στην εξάπλωσή τους.
Προηγούμενη έρευνα έχει συνδέσει την διαιτητική ζάχαρη με διάφορους τύπους καρκίνου, σύμφωνα με το Κέντρο Καρκίνου Dana Farber, ενώ και άλλες μελέτες έχουν δείξει μια σύνδεση μεταξύ της ζάχαρης και της φλεγμονής στον οργανισμό, που μπορεί με την σειρά της να οδηγήσει στην ανάπτυξη καρκίνου.
“Αυτή η μελέτη διερεύνησε την επίδραση της διαιτητικής ζάχαρης στην ανάπτυξη καρκινικών όγκων στους αδένες του μαστού σε ποντίκια πειραματόζωα, ενώ μελετήθηκαν και οι επιμέρους μηχανισμοί που μπορεί να οδηγούν στην ανάπτυξη των όγκων”, ανέφερε ο επικεφαλής της έρευνας, δρ Lorenzo Cohen, καθηγητής στο Κέντρο Καρκίνου Anderson, και πρόσθεσε: “Διαπιστώθηκε ότι η ζάχαρη και ειδικά η φρουκτόζη, ήταν υπεύθυνη για τη διευκόλυνση της μετάστασης των υπαρχόντων καρκινικών όγκων στους πνεύμονες καθώς και για την αύξηση των ενζύμων 12-LOX και 12-ΗΕΤΕ τα οποία ευνοούν την διόγκωση των καρκινικών όγκων στον μαστό”.
Η έρευνα δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Cancer Research.

Κυριακή 15 Οκτωβρίου 2017

Πως φτιάχνουμε αυγοτάραχο με κερί μέλισσας.

Βγάζουμε το αυγοτάραχο απ το ψάρι ((μπαφα).. μεγάλος κέφαλος) το πλένουμε καλά να φύγουν οι γραμμές αίμα που έχει και το βάζουμε με πολύ αλάτι για μερικές ώρες ανάλογα το μέγεθος, μετά το ξεπλένουμε και το βάζουμε σε καλούπι σε κλούβα για να στεγνώσει όταν ξεραθεί μετά από μερικές μέρες, το κερώνουμε για να μένει φρέσκο πολύ καιρό.
Βράζουμε  το κερί μέλισσας (από απολεπίσματα) μαζί με λίγο νερό,  μόλις ζεσταθεί αρκετά το σβήνουμε και το  αφήνουμε 10 λεπτά να κρυώσει λίγο.

 Βουτάμε μέσα το μισό αυγοτάραχο με γρήγορο ρυθμό μία απ την μία μία από την άλλη τρεις φορές η κάθε πλευρά και το ρίχνουμε μέσα σε μια λεκάνη με παγωμένο νερό.
Το αποθηκεύουμε και μπορούμε να το καταναλώσουμε μετά από καιρό αναλλοίωτο. 

Πέμπτη 12 Οκτωβρίου 2017

ΠΩΣ ΔΡΟΥΝ ΤΑ ΕΜΒΟΛΙΑ; ΓΙΑΤΙ ΜΑΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΥΝ;

Για να κατανοήσουμε πώς δρουν τα εμβόλια, πρέπει να δούμε αρχικά τον τρόπο με τον οποίο το σώμα αντιμετωπίζει τις ασθένειες. Όταν μικροοργανισμοί, όπως βακτηρίδια και ιοί, εισέρχονται στον οργανισμό, επιτίθενται στα κύτταρα και πολλαπλασιάζονται. Η εισβολή αυτή λέγεται λοίμωξη. Οι λοιμώξεις είναι αυτές που προκαλούν την ασθένεια. Το ανοσοποιητικό σύστημα αντιμετωπίζει τις λοιμώξεις με διάφορους τρόπους. Το αίμα περιέχει ερυθρά αιμοσφαίρια, τα οποία χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά του οξυγόνου στα όργανα και τους ιστούς του σώματος. Περιέχει επίσης λευκά αιμοσφαίρια τα οποία χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση των λοιμώξεων. Τα λευκά αιμοσφαίρια είναι κυρίως Β-λεμφοκύτταρα, Τ-λεμφοκύτταρα και μακροφάγα:
  • Τα μακροφάγα είναι λευκά αιμοσφαίρια που φαγοκυτταρώνουν και πέπτουν μικρόβια καθώς και νεκρά κύτταρα. Στη συνέχεια, «παρουσιάζουν» τμήματα των μικροβίων, που λέγονται αντιγόνα. Το σώμα αναγνωρίζει τα αντιγόνα ως επιβλαβή και προκαλεί ανοσολογική αντίδραση.
  • Τα αντισώματα επιτίθενται στα αντιγόνα που παρουσιάζονται από τα μακροφάγα. Τα αντισώματα παράγονται από μία κατηγορία λευκών αιμοσφαιρίων, τα Β-λεμφοκύτταρα.
  • Τα Τ-λεμοφοκύτταρα είναι ένα άλλο είδος λευκών αιμοσφαιρίων. Επιτίθενται στα κύτταρα σου σώματος που έχουν ήδη μολυνθεί.
Την πρώτη φορά που το σώμα έρχεται σε επαφή με ένα μικρόβιο, χρειάζεται μερικές μέρες μέχρι να παράξει όλα τα κύτταρα που χρησιμοποιεί για να αντιμετωπίσει τη λοίμωξη. Μετά τη λοίμωξη, το ανοσοποιητικό σύστημα αποκτά «μνήμη» απέναντι στον παράγοντα που την προκάλεσε.
Το σώμα διατηρεί μερικά Τ-λεμφοκύτταρα, που λέγονται κύτταρα μνήμης τα οποία ενεργοποιούνται αν ο ίδιος μικροοργανισμός εισέλθει στον οργανισμό στο μέλλον. Στη συνέχεια ενεργοποιούνται τα Β-λεφοκύτταρα και παράγουν αντισώματα άμεσα.

Πώς δρουν τα εμβόλια

Τα εμβόλια προκαλούν ανοσία ομοιάζοντας μία λοίμωξη. Η λοίμωξη αυτή δεν προκαλεί νόσηση, ωστόσο ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα για να παράξει Τ-λεμφοκύτταρα και αντισώματα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μετά το εμβόλιο, μπορεί να εμφανιστούν ελαφρά συμπτώματα (πχ. πυρετός) εξ’ αιτίας της ψευδούς αυτής λοίμωξης. Τα συμπτώματα αυτά είναι φυσιολογικά και εμφανίζονται καθώς το σώμα αναπτύσσει ανοσία.
Το σώμα λοιπόν, όταν αυτή η «λοίμωξη» παρέλθει, έχει σχηματίσει πια Τ-λεμφοκύτταρα μνήμης και Β-λεμφοκύτταρα ειδικά για να αντιμετωπίσουν το μικρόβιο αν εισέλθει στον οργανισμό στο μέλλον. Ωστόσο, συνήθως χρειάζονται μερικές εβδομάδες από τον εμβολιασμό μέχρι να ολοκληρωθεί η παραγωγή των λεμοφοκυττάρων. Αν, επομένως, κάποιος μολυνθεί λίγο πριν ή λίγο μετά το εμβόλιο το πιθανότερο είναι οτι θα νοσήσει και θα παρουσιάσει τα συμπτώματα της λοίμωξης, καθώς το εμβόλιο δεν έχει προλάβει να δράσει.

Είδη εμβολίων

Οι επιστήμονες ακολουθούν αρκετές προσεγγίσεις για την ανάπτυξη των εμβολίων. Οι προσεγγίσεις αυτές βασίζονται στο είδος του μικροβίου (ιός ή βακτηρίδιο) για το οποίο προορίζεται το εμβόλιο, καθώς και στον τρόπο με τον οποίο προσβάλλει τον οργανισμό. Άλλοι παράγοντες, όπως η χώρα στην οποία θα χρησιμοποιηθεί το εμβόλιο, είναι επίσης σημαντικοί καθώς διαφορετικά στελέχη του ιού ενδημούν σε κάθε χώρα και οι περιβαλλοντικές συνθήκες μπορεί να επηρεάζουν τη μετάδοσή του. Σήμερα υπάρχουν 5 είδη εμβολίων τα οποία είναι:
  • Τα εμβόλια με ζωντανούς ή εξασθενημένους ιούς. Τα εμβόλια αυτά περιέχουν στελέχη ιών εξασθενημένα σε βαθμό που δεν μπορούν να προκαλέσουν νόσηση σε άτομα με υγιές ανοσοποιητικό σύστημα. Τα εμβόλια αυτά προσφέρουν την πλέον ρεαλιστική προσομοίωση μίας λοίμωξης επομένως δημιουργούν την καλύτερη ανοσολογική απόκριση. Παραδείγματα τέτοιων εμβολίων είναι το εμβόλιο της ιλαράς, της ερυθράς και της παρωτίτιδας (MMR) καθώς και το εμβόλιο της ανεμευλογιάς. Τα εμβόλια αυτά είναι τα πλέον αποτελεσματικά, ωστόσο δεν μπορούν να χορηγηθούν σε όλους. Για παράδειγμα, δεν μπορούν να χορηγηθούν σε παιδιά με αποδυναμωμένο ανοσοποιητικό σύστημα (πχ σε αυτά που κάνουν χημειοθεραπεία).
  • Τα εμβόλια με αδρανοποιημένους ιούς. Κατά την παρασκευή των εμβολίων αυτών ο ιός αδρανοποιείται ή καταστρέφεται. Παράδειγμα τέτοιου εμβολίου είναι αυτό της πολιομυελίτιδας. Τα εμβόλια με αδρανοποιημένους ιούς προκαλούν ανοσολογική απόκριση με διαφορετικό τρόπο απ’ ότι τα εμβόλια με ζωντανούς/εξασθενημένους ιούς. Για το λόγο αυτό μπορεί να χρειαστούν πάνω από μία δόσεις μέχρι να αναπτυχθεί ανοσία.
  • Τα τοξικογενή εμβόλια στοχεύουν βακτηρίδια που παράγουν τοξίνες όταν εισέρχονται στο σώμα. Για την παραγωγή των εμβολίων αυτών χρησιμοποιούνται τοξίνες οι οποίες είναι αδρανοποιημένες σε βαθμό που δεν μπορούν να προκαλέσουν νόσηση. Οι αποδυναμωμένες τοξίνες λέγονται ανατοξίνες. Όταν στο σώμα χορηγείται ένα εμβόλιο που περιέχει ανατοξίνη, το ανοσοποιητικό σύστημα αποκτά την ικανότητα να αντιμετωπίζει και την φυσική τοξίνη. Παράδειγμα τέτοιου εμβολίου είναι αυτό του τετάνου και της διφθερίτιδας.
  • Τα εμβόλια υπομονάδων περιλαμβάνουν μόνο τμήματα του ιού ή του βακτηριδίου. Καθώς τα εμβόλια αυτά ουσιαστικά περιέχουν μόνο τα απαραίτητα αντιγόνα για την πρόκληση ανοσολογικής απόκρισης, οι ανεπιθύμητες ενέργειες είναι εξαιρετικά σπάνιες. Το εμβόλιο του κοκκύτη αποτελεί παράδειγμα εμβολίου υπομονάδων.
  • Τα εμβόλια σύζευξης αντιμετωπίζουν ένα διαφορετικό είδος βακτηριδίων. Τα βακτηρίδια αυτά περιβάλλονται από ένα περίβλημα από ουσίες που λέγονται πολυσακχαρίτες. Το περίβλημα αυτό δυσχεραίνει το ανοσοποιητικό σύστημα ενός παιδιού να αναγνωρίσει το βακτηρίδιο και αντιδράσει σε αυτό. Τα εμβόλια σύζευξης είναι αποτελεσματικά για αυτά τα είδη βακτηριδίων καθώς περιέχουν τους πολυσακχαρίτες συνδεδεμένους με αντιγόνα στα οποία το ανοσοποιητικό σύστημα έχει καλή απόκριση. Η σύνδεση αυτή βοηθά το ανοσοποιητικό σύστημα να αναγνωρίσει το περίβλημα ως αντιγόνο και να αναπτύξει ανοσία. Παράδειγμα τέτοιου εμβολίου είναι το εμβόλιο του αιμόφιλου της Ινφλουένζας τύπου Β.

Εμβόλια που χρειάζονται πάνω από μία δόση

Υπάρχουν 4 λόγοι για τους οποίους τα παιδιά και οι έφηβοι (σε ορισμένες περιπτώσεις και οι ενήλικες) χρειάζονται πάνω από μία δόση κάποιου εμβολίου:
  • Κάποια εμβόλια (κυρίως αυτά με αδρανοποιημένους ιούς) δεν προσφέρουν επαρκή ανοσία με μία μόνο δόση. Για να αναπτυχθεί πλήρης ανοσία χρειάζονται δύο ή περισσότερες δόσεις. Το εμβόλιο της μηνιγγίτιδας αποτελεί παράδειγμα τέτοιου εμβολίου.
  • Το εμβόλιο DTaP για τη διφθερίτιδα, τον τέτανο και τον κοκκίτη χορηγείται στα παιδιά σε τέσσερις δόσεις. Η ανοσία που προσφέρει, ωστόσο, εξασθενεί με την πάροδο του χρόνου. Χρειάζεται επομένως μία επαναληπτική δόση στην ηλικία των 4-6 ετών καθώς και ακόμα μία δόση στην ηλικία των 11-12 ετών. Το εμβόλιο χρειάζεται αναμνηστική δόση κάθε 10 χρόνια, ωστόσο μετά την ηλικία των 10 ετών χορηγείται το εμβόλιο Tdap.
  • Για κάποια εμβόλια (κυρίως αυτά που περιλαμβάνουν ζωντανούς ιούς) έρευνες έχουν δείξει ότι χρειάζεται πάνω από μία δόση για να επιτευχθεί η καλύτερη δυνατή ανοσία. Για παράδειγμα, μία δόση του εμβολίου MMR ενδέχεται να μην προκαλέσει επαρκή σχηματισμό αντισωμάτων σε όλους τους ανθρώπους. Η δεύτερη δόση διασφαλίζει την ανοσία σε μεγάλο ποσοστό.
  • Τέλος, το εμβόλιο της γρίπης πρέπει να γίνεται ετησίως. Τα παιδιά ηλικίας 6 μηνών έως 8 ετών που δεν έχουν εμβολιαστεί στο παρελθόν χρειάζονται 2 δόσεις την πρώτη φορά για να διασφαλιστεί η μέγιστη δυνατή προστασία. Το εμβόλιο της γρίπης χορηγείται ετησίως καθώς οι ιοί που προκαλούν γρίπη διαφοροποιούνται κάθε χρόνο. Το εμβόλιο κάθε έτους είναι ειδικό για τα στελέχη που εκτιμάται ότι θα κυκλοφορήσουν εκείνη τη χρονιά.

Συμπέρασμα

Αρκετοί πιστεύουν ότι η ανοσία που είναι αποτέλεσμα λοίμωξης από ένα μικρόβιο είναι πιο ισχυρή σε σχέση με την ανοσία που προσφέρει ένα εμβόλιο. Ωστόσο, οι επιπλοκές μίας λοίμωξης μπορεί να είναι ιδιαιτέρως επικίνδυνες ή ακόμα και απειλητικές για τη ζωή. Το ίδιο μπορεί να ισχύει και για λοιμώξεις που οι περισσότεροι θεωρούν ακίνδυνες, όπως η ανεμευλογία.
Τα εμβόλια, όπως κάθε φάρμακο, μπορεί να έχουν ανεπιθύμητες ενέργειες. Οι συχνότερες ανεπιθύμητες ενέργειες πάντως είναι ήπιες. Ωστόσο, τα συμπτώματα αρκετών παθήσεων που μπορούν να προληφθούν με τον εμβολιασμό μπορεί να είναι ιδιαιτέρως σοβαρά, ακόμα και απειλητικά για τη ζωή. Κάποιες από τις παθήσεις που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα εμβολιασμών δεν είναι συχνές στην Ελλάδα, ωστόσο μπορεί να μεταφερθούν εντός συνόρων από άτομα που ζουν στο εξωτερικό. Η καλύτερη άμυνα για αυτές τις νόσους είναι ο εμβολιασμός.
Πηγή: CDC

Τρίτη 10 Οκτωβρίου 2017

Ένας σχετικά άγνωστος εχθρός των μελισσών

Δρ. Φανή Χατζήνα- -Βιολόγος, Ερευνήτρια A' Τμήμα Μελισσοκομίας= ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ (email: fhatjina@instmelissocomias.gr, Τηλ:23730 91297). Dr. Antonio Felicioli -Biochemist, Dipartimento di Anatomia, Biochimica e Fisiologia veterinaria, Università di Pisa.                                                        
Τι είναι η σενοταίνια (Senotainia tricuspis Meigen) είναι δίπτερο (μύγα) της οικογένειας των Sarcophagidae. Το ενήλικο δεν προκαλεί ζημιές, μοιάζει πολύ με την κοινή μύγα, μετρά 5-8 χιλιοστά σε μήκος και ως χαρακτηριστικό του έχει μία κιτρινόλευκη λουρίδα στην κεφαλή ανάμεσα στους σύνθετους οφθαλμούς (Εικ. 1). Η προνύμφη του όμως είναι σαρκοφάγα, λευκή με μαύρα δρεπανοειδή στοματικά μόρια (Εικ.2, 3, 4). Το Senotainia tricuspis επιτίθεται στις συλλέκτριες μέλισσες την ώρα που φεύγουν από την κυψέλη τους για αναζήτηση τροφής και ενίοτε στους κηφήνες, στους βομβίνους και στις μοναχικές μέλισσες. Εικόνα 1. Το Senotainia tricuspis (φωτ. A. Felicioli) Διασπορά Το Senotainia tricuspis είναι πολύ διαδεδομένο παράσιτο άλλων εντόμων στις θερμές και ηλιόλουστες χώρες της Μεσογείου (Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία, Τυνησία, Αλγερία, καθώς και στην Ουκρανία, Ρουμανία και Αυστραλία. Η Ελλάδα δεν αναφέρεται στη βιβλιογραφία όμως αποδεδειγμένα υπάρχει. Το 2001 βρέθηκαν προνύμφες ανάμεσα στους μύες του θώρακα των μελισσών, συμπτωματικά, κατά τη διάρκεια ανατομίας στο Ινστιτούτο Μελισσοκομίας. Η απάντηση του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου που ζητήθηκε να κάνει την αναγνώριση ήταν θετική για το Senotainia tricuspis. Εικόνα 2. Το Senotainia tricuspis εναποθέτει την προνύμφη του (φωτ. A. Felicioli) Εικόνα 3. Οι προνύμφες του Senotainia tricuspis (φωτ. A. Felicioli) Βιολογία- Συμπεριφορά Τη βιολογία και συμπεριφορά του εντόμου έχουν περιγράψει λεπτομερώς οι Simintzis (1949) και Giordani (1956). Η συμπεριφορά των θηλυκών παρασίτων είναι εκπληκτική: Παίρνουν θέση στην ηλιοφώτιστη οροφή της κυψέλης και από εκεί επιτίθενται στις μέλισσες τη στιγμή της απογείωσης. Μέσα σε 4 δευτερόλεπτα εναποθέτουν εν πτήση 1 ή 2 προνύμφες στη μεμβράνη που συνδέει την κεφαλή με το θώρακα της μέλισσας και στη συνέχεια επιστρέφουν στη θέση τους. Κάθε 6 με 10 δευτερόλεπτα μπορούν να επαναλάβουν την επίθεση στη διάρκεια των ζεστών ωρών της ημέρας (Boiko, 1958) Κάθε ενήλικο έχει τη δυνατότητα παραγωγής μέχρι και 700-800 προνυμφών. Η προνύμφη η οποία μετρά σε μήκος μόλις 1,5 χιλιοστά διαπερνά τη μεμβράνη, εγκαθίσταται ανάμεσα στους μύες του θώρακα, μεταμορφώνεται άμεσα σε προνύμφη 2ου σταδίου και τρέφεται με αιμολέμφο όσο η μέλισσα ξενιστής είναι ακόμα ζωντανή (συνήθως 2 έως 4 ημέρες από την ημέρα του παρασιτισμού). Αφού η μέλισσα πεθάνει τότε αρχίζει να τρέφεται με σάρκα- ιστούς από τους μύες του θώρακα, μεταμορφώνεται σε προνύμφη 3ου σταδίου και συνεχίζει να καταστρέφει τους ιστούς από το κεφάλι και την κοιλιά. Έχει επίσης τη ικανότητα να διαπεράσει τις μεμβράνες του σώματος και να παρασιτήσει σώμα άλλης νεκρής μέλισσας. Όταν φτάσει σε μήκος περίπου τα 8 με 9 χιλιοστά εγκαταλείπει τη νεκρή μέλισσα, εισχωρεί στο έδαφος και εκεί θα ολοκληρώσει την μεταμόρφωσή της σε ενήλικο. Το στάδιο αυτό διαρκεί από 7-12 ημέρες (Boiko, 1958) ή 16 ημέρες (Giordani, 1956). Μπορεί επίσης να διαπαύσει κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Οι Simintzis & Fiasson (1951) παρατήρησαν ότι στη Γαλλία ο Αύγουστος είναι ο μήνας με τα μεγαλύτερα ποσοστά παρασιτισμού και μόνο στις κυψέλες που ‘λούζονται’ από τον μεσημεριανό ήλιο. Εικόνα 4. Τα στοματικά μόρια της προνύμφης του Senotainia tricuspis (φωτ. Φ. Χατζήνα) Προσβολή-προβλήματα Οι Simintzis & Fiasson (1951) δηλώνουν ότι τα μελισσοσμήνη που είναι προσβεβλημένα και μέχρι ποσοστού 80% δε δείχνουν ορατά συμπτώματα. Οι προσβεβλημένες μέλισσες για τις πρώτες 2 με 4 ημέρες της προσβολής κάνουν φυσιολογικές πτήσεις. Φυσιολογικά, στη συνέχεια παρατηρείται μεγάλη πτώση του πληθυσμού. Εργαστηριακοί πειραματισμοί με εγκλωβισμένες μέλισσες σε κλουβάκια (Simintzis, 1958) έχουν δείξει ότι η διάρκεια ζωής των προσβεβλημένων μελισσών δεν είναι μικρότερη αυτής των μη προσβεβλημένων. Είναι όμως φανερό ότι η δραστηριότητα των εγκλωβισμένων μελισσών δεν είναι η ίδια με των μελισσών σε ελεύθερη πτήση και δεν απαιτεί την ίδια ενέργεια από τη μέλισσα. Αντιμετώπιση Στη δεκαετία του ’50 η καλύτερη λύση θεωρούνταν το βάψιμο της οροφής της κυψέλης με ένα πολύ δραστικό εντομοκτόνο το οποίο δρα με την επαφή (Boiko, 1949, 1959). Αργότερα, συστήνονταν η προσέλκυση και θανάτωση των ενήλικων εντόμων σε πιάτα με νερό τοποθετημένα στην γυαλισμένη οροφή της κυψέλης, αν και το μέτρο αυτό δεν είναι πολύ αποτελεσματικό. Πρόσφατες έρευνες Από το 1993, έχει παρατηρηθεί ότι το Senotainia tricuspis παρασιτεί τα μελισσοσμήνη σε όλη σχεδόν την Ιταλία (Felicioli & συν, 2008). Εργαστηριακοί έλεγχοι σε δείγματα από περιοχές με μεγάλες απώλειες σε πληθυσμούς μελισσοσμηνών το καλοκαίρι και το φθινόπωρο του 2008 φανέρωσαν 70% κατά μέσο όρο προσβολή από το Senotainia tricuspis. Έλεγχοι που έγιναν πρόσφατα από το Ινστιτούτο Μελισσοκομίας σε δείγματα μελισσών από μελισσοσμήμη που παρουσίαζαν μεγάλη μείωση πληθυσμού, δεν έδωσαν ενδείξεις παρασιτισμού από το Senotainia tricuspis. Οι έλεγχοι θα συνεχιστούν και το καλοκαίρι. Για το λόγο αυτό και παρακαλούμε τους φίλους μελισσοκόμους που θα εντοπίσουν ξαφνικό αδυνάτισμα των μελισσοσμηνών τους το καλοκαίρι να επικοινωνήσουν μαζί μας για να εξετάσουμε δείγματα μελισσών τους.                                  Βιβλιογραφία Boiko AK, (1949) Apimyasis in bees. In Works of the 27th session of the Veterinary Section of the Lenin Academy of Agricultural Sciences, Moscow, pp:115-135 Boiko AK (1958) Senotainiosis of bees. Proceedings of the 17th International Beekeeping Congress. Boiko AK (1959) Methods of controlling senotainia infestation of bees. Pchelovodstvo 1959(3): 40-45 Felicioli A, Bedini G, Pinzauti M. (2008) Honey bee myasis causes unusually relevant loss of honeybee colonies in Italy. Proceedings of the 3rd European Conference of Apidology, Belfast 8-11 September, 2008. 

Οι 10 top αντικαρκινικές τροφές

Πρόκειται για την ασθένεια που μας τρομοκρατεί περισσότερο από κάθε άλλη. Ευτυχώς, νέα φάρμακα, εξελιγμένα εμβόλια, πρωτοποριακά μηχανήματα έρχονται συνεχώς στο φως της δημοσιότητας, με στόχο να βοηθήσουν την ανθρωπότητα να απαλλαγεί από τον καρκίνο. Η λύση, ωστόσο, μπορεί να είναι πιο απλή από ό,τι φανταζόμαστε. Πρώτος ο Ιπποκράτης είχε πει «Η τροφή σου πρέπει να γίνει το φάρμακό σου και το φάρμακό σου να γίνει η τροφή σου». Και πιθανώς αυτή του η ρήση να μπορεί να εφαρμοστεί και στην προσπάθεια να βρεθεί ένα τρόφιμο-φάρμακο για τον καρκίνο. Σύμφωνα με πλήθος ερευνών, υπάρχουν τροφές με μεγάλη περιεκτικότητα σε ουσίες που φαίνεται να μειώνουν τις πιθανότητες εμφάνισης διάφορων μορφών καρκίνου. Φυσικά, η διατροφή δεν είναι πανάκεια. Η κατανάλωση συγκεκριμένων τροφών δεν μπορεί να εγγυηθεί την πρόληψη ή την καταπολέμηση της ασθένειας, ούτε βέβαια να υποκαταστήσει τη θεραπεία της. Ένα διαιτολόγιο, όμως, πλούσιο σε τρόφιμα με αντικαρκινική δράση, όπως αυτό που προτείνει η μεσογειακή διατροφή, δεν μπορεί παρά να συμβάλλει στην προστασία από τον καρκίνο. Γνωρίστε, λοιπόν, τις 10 top τροφές κατά του καρκίνου και εντάξτε τις στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης διατροφής. 

Εχθροί του καρκίνου Τα φυτοχημικά συστατικά θεωρούνται υπεύθυνα για την αντικαρκινική δράση πολλών τροφών. Ουσιαστικά, πρόκειται για στοιχεία που θωρακίζουν τα φυτά απέναντι στις μικροβιακές εισβολές και τις λοιμώξεις, ενώ προστατεύουν και το δικό μας σώμα, προφυλάσσοντας τα θρεπτικά συστατικά των τροφών στη διαδρομή τους κατά την πέψη, ώστε να φτάσουν ακέραια στο λεπτό έντερο και να απορροφηθούν από τον οργανισμό. Έχουν αντιοξειδωτική δράση και φαίνεται ότι συμβάλλουν στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων, καρκίνου και άλλων χρόνιων παθήσεων. Στα φυτοχημικά συστατικά (περιέχονται κυρίως σε φρούτα και λαχανικά) ανήκουν, μεταξύ άλλων, οι πολυφαινόλες, τα φλαβονοειδή και τα καροτενοειδή. 

Κουρκουμάς Πρόκειται για μπαχαρικό γνωστό για τις αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές του ιδιότητες. Τα τελευταία, όμως, χρόνια γίνονται μελέτες που προσπαθούν να διερευνήσουν τη σύνδεσή του με την πρόληψη του καρκίνου. Οι επιστήμονες θεωρούν ότι τα χαμηλά ποσοστά ορισμένων μορφών καρκίνου στην Ινδία, σε αντίθεση με τα αντίστοιχα υψηλά ποσοστά στις δυτικές χώρες, όπως οι ΗΠΑ, οφείλονται στην αυξημένη κατανάλωση κουρκουμά από τους Ινδούς. Μάλιστα, ερευνητές από το Κέντρο Καρκίνου του Πανεπιστημίου του Τέξας απέδειξαν σε μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2009 ότι η κουρκουμίνη (ουσία που περιέχει ο κουρκουμάς) έχει την ιδιότητα να «διαχωρίζει» τα καρκινικά κύτταρα από τα φυσιολογικά και να σκοτώνει τα καρκινικά. 
Tip Προσθέστε ένα κουταλάκι κουρκουμά στις σούπες σας, στις σάλτσες των ζυμαρικών και στις σαλάτες σας. Κουρκουμά περιέχει επίσης και το κάρι (αφού πρόκειται ουσιαστικά για μείγμα μπαχαρικών). 

Πράσινο τσάι Η αντικαρκινική δράση του τσαγιού οφείλεται στις πολυφαινόλες που περιέχει, γνωστές ως κατεχίνες. Σύμφωνα με μελέτες, το πράσινο τσάι μπορεί να προλαμβάνει την ανάπτυξη όγκων, κυρίως σε καρκίνους του μαστού, των πνευμόνων, του οισοφάγου, του παχέος εντέρου και του δέρματος. Πρόσφατη έρευνα από το Πανεπιστήμιο της Αλαμπάμα στο Μπίρμινγκχαμ των ΗΠΑ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι πολυφαινόλες του πράσινου τσαγιού προφυλάσσουν και από τον καρκίνο του δέρματος, χάρη στην ιδιότητά τους να «διορθώνουν» το DNA που έχει υποστεί βλάβες από την υπεριώδη ακτινοβολία του ήλιου. 
Tip Εντάξτε στην καθημερινότητά σας 2-3 φλιτζάνια πράσινο τσάι. 

Σκόρδο Το σκόρδο, όπως και το κρεμμύδι, είναι τροφές πλούσιες σε πολυφαινόλες και ενώσεις με βάση το θείο, οι οποίες θεωρείται ότι αναστέλλουν την ανάπτυξη καρκίνου (κυρίως του οισοφάγου, του στομάχου και του παχέος εντέρου). Πρόσφατη, μάλιστα, έρευνα από το τμήμα Βιοχημείας του Πανεπιστημίου της Αλεξάνδρειας στην Αίγυπτο συνδέει την κατανάλωση σκόρδου με μειωμένη εμφάνιση καρκίνου του μαστού. 
Tip 
➜ Προσθέστε θρυμματισμένο σκόρδο στη μαγειρική σας και επωφεληθείτε από τις αντικαρκινικές του ουσίες. 
➜ Οι περισσότερες αντιοξειδωτικές ουσίες βρίσκονται στα εξωτερικά στρώματα του κρεμμυδιού, οπότε ξεφλουδίστε το όσο το δυνατόν λιγότερο. 

Κακάο Οι κατεχίνες και οι προκυανιδίνες (ισχυρά αντιοξειδωτικά) που περιέχει το κακάο περιορίζουν το οξειδωτικό στρες και τη χρόνια φλεγμονή, παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση καρκίνου και άλλων χρόνιων παθήσεων. Αν και πρέπει να γίνουν περισσότερες μελέτες που να αποδεικνύουν την αντικαρκινική δράση του κακάο, η μαύρη σοκολάτα (που αποτελείται από κακαόμαζα σε ποσοστό που φτάνει το 75%) φαίνεται να έχει μια θέση στη λίστα με τις τροφές που θεωρείται ότι προστατεύουν από τον καρκίνο. 
Tip Δύο κομμάτια μαύρης σοκολάτας την ημέρα μπορούν να αντικαταστήσουν άλλα γλυκά και ταυτόχρονα να συμβάλλουν στην υγεία του οργανισμού σας. 

Λιπαρά ψάρια Τα λιπαρά ψάρια (π.χ. οι σαρδέλες, ο σολομός, το σκουμπρί), όπως και οι ξηροί καρποί (κυρίως τα καρύδια), είναι τροφές πλούσιες σε ω-3 λιπαρά οξέα, τα οποία φαίνεται να έχουν αντικαρκινικές ιδιότητες. Οι έρευνες συνδέουν τη συστηματική κατανάλωση των συγκεκριμένων λιπαρών οξέων με προστασία από τον καρκίνο του παχέος εντέρου, του μαστού και του προστάτη. Σύμφωνα, μάλιστα, με πρόσφατη μετα-ανάλυση από το Τμήμα Ουρολογίας του Πανεπιστημίου «Mc Gill» στο Μόντρεαλ, άτομα που καταναλώνουν συστηματικά ω-3 λιπαρά οξέα παρουσιάζουν 63% μειωμένη θνησιμότητα από καρκίνο του προστάτη. 
Tip: Καταναλώνετε 1-2 φορές την εβδομάδα λιπαρά ψάρια, επιλέξτε σαν σνακ μια χούφτα καρύδια ή προσθέστε 1 κουταλιά λιναρόσπορο στα δημητριακά του πρωινού σας. 

Ελαιόλαδο Ελληνική επιδημιολογική έρευνα από το Εργαστήριο Υγιεινής και Επιδημιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών σε συνεργασία με το Γραφείο Επιδημιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών, το τμήμα Επιδημιολογίας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ και το Ελληνικό Ίδρυμα Υγείας, με επικεφαλής τον καθηγητή Δημήτριο Τριχόπουλο, δημοσιεύτηκε πρόσφατα σε έγκριτο αμερικανικό επιστημονικό περιοδικό. Σύμφωνα με τα αποτελέσματά της, η προσήλωση στην παραδοσιακή μεσογειακή διατροφή (η οποία βασίζεται κυρίως στην κατανάλωση ελαιόλαδου) σχετίζεται με μείωση του κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου του μαστού στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση. Για περίπου 10 χρόνια, επιστήμονες παρακολούθησαν 14.800 Ελληνίδες και διαπίστωσαν 240 νέες περιπτώσεις καρκίνου του μαστού. 
Tip Χρησιμοποιείτε ελαιόλαδο και στη μαγειρική, αφού είναι ανθεκτικότερο στις υψηλές θερμοκρασίες συγκριτικά με τα σπορέλαια. 

Μπρόκολο Τα σταυρανθή λαχανικά (π.χ. το λάχανο, το μπρόκολο, το κουνουπίδι, τα λαχανάκια Βρυξελλών) θεωρείται ότι προστατεύουν από την εμφάνιση διάφορων μορφών καρκίνου, κυρίως του παχέος εντέρου, του πνεύμονα και του στομάχου. Οι επιστήμονες μιλούν για θεαματική μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου σε ανθρώπους με διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά και συγκεκριμένα σε σταυρανθή λαχανικά, λόγω των φυτοχημικών ενώσεων που περιέχουν. Πρόσφατη, μάλιστα, μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ουσία σουλφοραφάνη (πηγή της οποίας είναι το μπρόκολο) βοηθά τον οργανισμό να απαλλαγεί από τα καρκινικά κύτταρα που σχετίζονται με την ανάπτυξη καρκίνου του μαστού. 
Tip Η κατανάλωση 3-4 μερίδων σταυρανθών λαχανικών την εβδομάδα θεωρείται ότι προστατεύει κυρίως από την εμφάνιση καρκίνου του παχέος εντέρου και του μαστού. 

Ντομάτα Η ντομάτα θεωρείται εξαιρετική πηγή θρεπτικών συστατικών χάρη στο λυκοπένιο που περιέχει (φυτοχημικό με έντονη αντιοξειδωτική δράση). Το λυκοπένιο, εκτός από το χαρακτηριστικό κόκκινο χρώμα που προσφέρει στην ντομάτα, έχει την ιδιότητα να καταστρέφει τις ελεύθερες ρίζες, που προκαλούν βλάβες στο DNA των κυττάρων και οδηγούν στην εμφάνιση χρόνιων νοσημάτων. Πρόσφατες, μάλιστα, μελέτες συνδέουν την ουσία αυτή με την προστασία από διάφορες μορφές καρκίνου και ειδικά του προστάτη. Σύμφωνα με έρευνες, το μεγαλύτερο μέρος της ποσότητας λυκοπενίου που προσλαμβάνουμε προέρχεται από προϊόντα με βάση την ντομάτα (π.χ. ντοματοπολτός, ντοματοχυμός, σάλτσα ζυμαρικών, κέτσαπ). 
Tip ➜ Το λυκοπένιο που περιέχεται στο χυμό ντομάτας απορροφάται ευκολότερα από τον οργανισμό, σε σχέση με το λυκοπένιο που βρίσκεται στις ολόκληρες ντομάτες. Αυτό συμβαίνει επειδή όταν η ντομάτα τρίβεται σε χυμό ή πολτό, αποδεσμεύεται μεγαλύτερη ποσότητα της συγκεκριμένης ουσίας. 
➜ Οι επιστήμονες υποστηρίζουν, επίσης, ότι το λυκοπένιο απορροφάται ευκολότερα από το σώμα μας κατά το μαγείρεμα της ντομάτας σε φυτικά λιπαρά (π.χ. ελαιόλαδο), γι’ αυτό και η σάλτσα ντομάτας θεωρείται ιδανική αντικαρκινική τροφή. 

Φράουλα Οι φράουλες, όπως και κάποια είδη μούρων (π.χ. βατόμουρα, μύρτιλλα), είναι πλούσια σε πολυφαινόλες, που είναι γνωστές για τις αντικαρκινικές τους ιδιότητες. Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Οχάιο συγκέντρωσαν εργαστηριακές μελέτες και μελέτες σε ανθρώπους και παρουσίασαν τα αποτελέσματά τους, τα οποία αποδεικνύουν την προστατευτική δράση των φρούτων αυτών απέναντι στις οξειδωτικές και κυτταρικές λειτουργίες που οδηγούν στην ανάπτυξη καρκίνου. 
Tip 
➜ Φράουλες βρίσκουμε από τον Απρίλιο, ενώ υπάρχουν και εισαγωγής το χειμώνα. Επειδή είναι από τα πιο επιβαρυμένα σε φυτοφάρμακα και ορμόνες φρούτα, προτιμήστε βιολογικές. 
➜ Προμηθευτείτε άλλα είδη μούρων από μεγάλα σουπερμάρκετ και καταστήματα υγιεινής διατροφής και σε μορφή χυμού. Προτιμήστε το χυμό βατόμουρου, ο οποίος είναι πλούσιος σε αντιοξειδωτικά. 

Πορτοκάλι Τα εσπεριδοειδή (π.χ. πορτοκάλια, μανταρίνια, γκρέιπφρουτ, λεμόνια), πέρα από εξαιρετική πηγή βιταμίνης C, είναι πλούσια και σε φυτοχημικά συστατικά. Σε ένα πορτοκάλι περιέχονται περισσότερα από 170 διαφορετικά φυτοχημικά συστατικά και πάνω από 60 φλαβονοειδή. Ωστόσο, και η ίδια η βιταμίνη C εμφανίζει προστατευτική δράση, αφού έχει συσχετιστεί με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του προστάτη, του δέρματος και του μαστού. 
Tip 
Η καθημερινή κατανάλωση εσπεριδοειδών (ολόκληρου του καρπού ή με τη μορφή χυμού) είναι σημαντική για την προστασία του οργανισμού απέναντι στον καρκίνο. 

Πηγές: Beliveau Richard, Gingras Denis, «Τροφές που καταπολεμούν τον καρκίνο», Μοντέρνοι Καιροί, 2010 
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΝ κ. ΒΙΚΥ ΠΥΡΟΓΙΑΝΝΗ, MSc, κλινική διαιτολόγο-διατροφολόγο.